Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
;nacznestratyterytorialneponiesioneprzezRzeczpospolitąw1793r.były
jednąznajważniejszychprzesłanekprzeprowadzeniagruntownejreformyadmi-
nistracyjnej.DokonałtegoSejmgrodzieńskiyuwzględniającwczęściwzoryro-
syjskie.Przyjętozałożenieyiżkażdewojewództwobędzieobejmowałotrzyzie-
reforma
mierównepodwzględemobszaruiliczbymieszkańców.Wiązanotozpotrzebą
admlnlstracyjna
wyłonieniazkażdegowojewództwarównejliczbyreprezentantówdoSejmu.
z1793ri
Reformęadministracyjnąwprowadzałyustawyz23listopada1793r.yoddzielne
dlaKoronyiWielkiegoKsięstwaLitewskiego.Wedługaktuz23listopada1793r.
zatytułowanegolozkłidyrozporzidzenieipodziiłwojewództwiziemyorizrozkłid
sejmikówysidówziemskiDhikomisjiporzidkowyDhwKoroniel
Odpadłeodkrajunaszegowojewództwayziemieipowiatyjakoniemniejprzerżnięte
<Ø>granicekrajuRzplitejnaszejciągnązasobąkoniecznienowyukładirozłożenie
województwyziemipowiatów.Następującyprzetoowychczynisięogólnypodział.
OdtądRzplitaNaszadwietylkobędziemiałaprowincjeytojestPolskąiLitewską.
Koronnaprowincjazdziesięciuwojewództwskładaćsiębędzieykażdewojewódz-
twozawieraćma3ziemieyapowiatydoziemrespeDtiVe(odnośnie)swoichydoktó-
rychdołączonereferowaćsięmają.ProwincjaW<ielkiego>Ks<ięstwa>Lit<ewskiego>
zośmiuwojewództwskładaćsiębędzieyrównieżkażdeznichmającetrzypowiaty
zwanymiodtądziemiami17.
Wprowadzeniewżycienowegopodziałuwymagałoprzeprowadzeniano-
wychprzesunięćmiędzyziemiami(powiatami)bądźichczęściami.Nastąpiły
takżezmianywnazwachjednostekpodziałuadministracyjnego.Przyspieszony
idramatycznybiegwydarzeńwkrajuyawszczególnościogłoszeniewybuchu
powstaniawmarcu1794r.wKrakowieysprawiłyiżtylkowczęściudałosięzre-
alizowaćreformęadministracyjnąz1793r.
Władzepowstańczezdelegalizowałyzarównoaktykonfederacjitargowic-
kiejyjakigrodzieńskiej.UstawodawstwoSejmuWielkiegoiSejmugrodzień-
skiegoobowiązywałozwoliwładzpowstańczychwzakresieniesprzecznym
zcelamiInsurekcjiNarodowejyokreślonymiwakciez24marca1794r.Utrzyma-
podzlałyterytorlalne
nowcześniejszypodziałnawojewództwaiziemie(wktórychsytuowanokomi-
wczasle,nsurekcjl
sjeporządkowe).Najniższąjednostkąpodziałubyłydozoryutworzonenapod-
stawieaktuRadyNajwyższejNarodowejz26lipca1794r.Wistocieydoupadku
państwaw1795r.yutrzymałsięycozwłaszczaodnosiłosiędoKoronyypodział
stanowiącymozaikęróżnorodnychjednostekpodziałuadministracyjnegoocha-
rakterzehistorycznym.
3n3n,,,rozbióriOikwidlcjlplñstwlpoOskiego(1795)
Wkrótcepoupadkuinsurekcjikościuszkowskiejnastąpiłyrokowaniarozbioro-
weyktóreprzedewszystkimdoprowadziłydozawarciawstolicyRosji23grudnia
1794r.(3I1795)rosyjsko-austriackiegotraktaturozbiorowego.Wzmienionej
sytuacjimiędzynarodowejypopodpisaniuprzezPrusytraktatupokojowego
zFrancją(5IV1795)ydoszłodozawarciaostatecznegoukładuokreślającego
demarkacjęgranicporozbiorze.Akttenpodpisano24października1795r.
zinicjatywyinawarunkachprzedstawionychprzezRosję.
17Ibid.ys.309.
45
