Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wkrótcejednakwycofałasięijejmiejscezająłpozostający
dotychczasnauboczupalatynTamásNádasdy(
palatinusregni
Hungariae
)isprawamitymikierowałjużdoswojejśmierci
w1562roku.Wlatach1530–1608niepowoływanonikogo
nastanowiskopalatynazawyjątkiemwspomnianego
Nádasdy’ego.Potemjużurzędutego,któryustawowoposiadał
naWęgrzechznacznyzakresuprawnień,władzewiedeńskienie
obsadzałyprzezkolejne64lata.Nowymurzędembyło
powoływaneodtądstanowiskonamiestnika
(
locumtenens
),któryrezydowałnastałeprzyradzie(urzędy
namiestnikairadyniebyłyidentycznezpodobnymi
instytucjamiistniejącymiwXVIIIwieku).Namiestnikamibyli
kolejnodostojnicyświeccy(ElekThurzó,FerencRévay
zastępcapalatyna)iosobyduchowne(PálVárdaybiskup
estergomski),zaśpoichurzędowaniukrólpowołałw1554roku
nanowopalatynawosobiesędziegoTamásaNádasdyego.12
Namiestnikiczłonkowieskupionejwokółniegoradyzasiadali
teżwtzw.RadzieWęgierskiej(ConsiliumHungaricum)
obradującejjednakbardzorzadko.Wlatach70.i80.XVIwieku
stanynaciskaływielokrotnie,abyzwiększyćkompetencjeRady
Węgierskiej,jednakbezskutecznie.Dogronadoradców
królewskichnależelitakżedowódcywojskowi.
12G.Dávid,P
.Fodor,
Otoman,HungariansandHabsburgsinCenttral
Europe
,Leiden2000,s.30.
ZdziałalnościąbiskupaVárdayawiązałosiępowstanie
niezależnejkancelariiwęgierskiej,którąkierowałonsam
doczasuswojejśmierci,potemzaśfunkcjęsprawował
biskupMiklósOláh.FerdynandwKancelariiDworskiejpowołał
cośwrodzajureferatów,zktórychkażdyzajmowałsię
sprawamiinnegokrajukoronnego.Sekretariatwęgierski
prowadziłnapoczątkubiskupEgeruFerencÚjláky,którego
drogadotegozaszczytuprowadziłaprzezgodność
podkanclerzaidoradcynamiestnika.
Zarządsprawamifinansówpaństwabyłwgestiiskarbnika.
W1528rokuzorganizowanowBudzieWęgierskąIzbę
Skarbową(
UngarischeKammer
,
CameraHungarica
),której
pierwszymzarządcąbyłbiskupsiedmiogrodzkiMiklósGerendi.
Jużwnastępnymrokutrzebabyłoprzenieśćzewzględu
nanadchodzącychTurków.W1531przeniesionoinstytucję
wPozsony(Bratysława)itujużnanastępnestulecia
znajdowałasięjejsiedziba.WęgierskaIzbaKrólewskabyła
symbolemniezależnościpaństwowejWęgier,alepo1526roku
corazczęściejbyłazmuszonapodporządkowaćsięstanowisku