Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.MiejsceetykiwhistorycznychbadaniachnadShoah
7
Wstęp
Wtokuswychdziejówhistoriografianiewypracowałajęzykaprzed-
stawianiakatastrofhistorycznych.Taczęśćludzkiegodoświadczaniaprzeszłości
umykałatradycyjnymdziedzinomhistoriografiinaukowej.Ichpraktykaoparta
byłanazałożeniu,żemetodahistorycznapozwalanawyczerpująceujęcieobrazu
dziejówiichznaczenia.Wrealizacjachtegoparadygmatuprzeszłośćtologicznie
koherentny,borozwijającysięzgodniezprawamihistorii,proces,wktórymnie
mamiejscanapozbawionesensu,przypadkowekatastrofy.
ZdaniemReinhartaKosellecka
1
pojęciedziejów,rozumianychjakosen-
sownyproces,funkcjonujedopierood200lat,odtzw.
,,siodłaczasu’’,progu
nowoczesności,któregoprzekroczenieoznaczałozasadniczezmianywludzkim
postrzeganiuhistorii.Jednymzmomentówzwrotu,oboksekularyzacjihistorii,
uczynieniaczłowiekajejpodmiotemiuznaniadziejowościświata,byłozniesie-
niefunkcjonującejwdotychczasowejhistoriografiiopozycjimiędzyrefleksją
oprzeszłościarzeczywistymidziejami.
,,Proceszdarzeniowościiprocesjej
uświadamianiakoegzystująodtegoczasuwobrębiejednegopojęcia’’
2
.To
pojęciedziejówstałosiępodstawąkonstytuującychsięwdziewiętnastymwieku
naukhistorycznych,którenadałydziejopisowirolęskryptorazapisującego,bez
żadnychingerencjizeswojejstrony,jużgotowy,bozamkniętyiznaczący,
łańcuchzdarzeń.
1
Por.R.Koselleck,Odysponowalnościdziejami;Osensieibezsensiedziejów.DieterowiGrohna
sześćdziesiąteurodziny,[w:]tegoż,Semantykahistoryczna,przekł.W.Kunicki,red.H.Orłowski,
Poznań2001.
2
Tegoż,Odysponowalnościdziejami,dz.cyt.,s.290.
