Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięwsmutkuipłaczu26.Samafilozofiajestbowiemdążeniemdoodkryciatego,co
najistotniejsze,odsłonieniatego,coczłowiekaprzerastafilozofiajestprzygotowa-
niemdoautentycznejprawdyiautentycznegożycia,właśniedlategoSokratesżar-
tuje27.Produktemdziałańfilozoficznychniejestskostniałaniezmienność,aleradość
zpoznawania.Śmiechidobryhumorkoniecznymiprzewodnikamidążeńfilozo-
ficznych,potrafiącychodkryć,jakieroleprzypadająnamwzabawiezwanejżyciem.
Zadowolenieiuciechazatemniezbędnymcelempoznaniafilozoficznego,asama
filozofiajestradością.
WkontekścieśmierciSokratesaoczywistejest,żemowajestośmiechucichym,
przynajmniejwpewnejmierzerozumnymśmiechubędącymefektemwiedzyfilo-
zoficznej.Podobnetwierdzeniaoistotnościgierizabaw(tymrazemwprost
wymienione)możnaznaleźćwPrawachPlatona,wktórychateńskigość,znieskry-
wanymiobawami,prezentujeKleiniasowitezęotym,żeznaczeniezabawodbijasię
przedewszystkimwprawodawstwie,ponieważjeślizabawymająjasnereguły,
uczestnicybiorąwnichudziałnatychsamychwarunkachiwtakisamsposób,czyli
jeśliuczestnicząwciągleidentycznychzabawach,tozpewnościąrozumieją,żepra-
wa,którerządzążyciemspołecznym,oczywistymiwskazówkami,corobićwży-
ciu,naczymsiękoncentrowaćijakiewartości(np.etyczne)wyznawać.Zabawy
zatemtym,cobuduje(szczególnieumłodzieży)podstawowewyobrażenieozasa-
dachrządzącychspołeczeństwem,ocelachiwartościach,naktórewartozwracać
uwagęczyimhołdować28.Zabawamawyraźneceleedukacyjne,socjalizacyjneiak-
sjologiczneiwtedyniejestjużczymśmniejważnym,alejestnarzędziem,które
pomagapoznawaćzasadykierująceświatemludziorazrozumiećnaszewnimrole.
Owokształtowanieibudowaniepoznaniaprzezzabawęniedotyczytylkospo-
łecznych,etycznych,estetycznychczypolitycznychramżycialudzkiego.Platon
rozwijateżmyślozabawiejakoonarzędziu,którepotrafiwszczepićczłowiekowi
podstawoweelementyzasadrządzącychpóźniejszymizdarzeniami,zmierzającymi
kuzrozumieniutego,żecałenaszeżycieniejestniczyminnymniżzabawą.Wczło-
wiekunajbardziejistotnejestto,żezostałskonstruowanyprzezbogajakojegoza-
bawka.Zadaniemzabawkijestbycieprzedmiotemzabawy,dostarczaniezabawy
iodgrywaniewniejniezastąpionejroli.Każdypowinienwswoimżyciuuczestniczyć
wtychnajpiękniejszezabawach,ponieważwtymceluzostałstworzony.Błędem
jestmyślenie,żezabawajestczymś,czymmamysięzajmowaćpozrobieniurzeczy
ważnych.Powinnodziaćsięodwrotnie:człowiekpowinienśpiewać,tańczyć,
uczestniczyćwpewnych(zbożnych)zabawach,ponieważwtakisposóbzyskamy
życzliwośćbogów,azichpomocąmożemyodnieśćsukcestakżewinnychdzie-
dzinachnaszychdziałań29.Poprzezto,cojestpodstawąludzkiegobytu,samego
życialudzkiego,takżenaszepochodzeniejestelementemzabawy,którapowinna
———
———
26Ibidem,117c-d.
27Por.interpretacjęnp.J.Petrželka,SmíchapláčvPlatonovědialoguFaidón,„SborníkpracíFilozofické
fakultyBrněnskéuniverzity”,řadafilozofickáB,2001nr48,s.5-13.
28Platón,Leg.VII,797a-c.
29Ibidem,803c-e.
40