Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4
Typysiedlisk,
genezaistrefowość
4u1
Typykrajoobrazowewód
WodywspółcześnieistniejącenapowierzchniZiemi,biorącudziałwstałejewolucji
krajobrazu,stawałysięichważnymelementem.Abyodpowiedniointerpretowaćzjawiska
iprocesyzachodzącewwodachzarównopodwzględemfizycznym,jakibiologicznym,
istotnejestwjakiejgrupiedanyzespółorganizmówsięznajduje.Dlategoprzyrozpatry-
waniuczynnikówsiedliskowychczyteżzespołóworganizmówwodnychnależywskazać
natypykrajobrazowewódpowierzchniowychuwarunkowanychpołożeniemgeograficz-
nym,czasemichistnieniaispecyficznymiwarunkamisiedliskowymi.
Ostatnieanalizyzdjęćsatelitarnychwskazują,żenaZiemiistniejeblisko118milio-
nówjeziorwiększychniż0,2ha,którełączniezajmująponad5milionówkm
2
(tab.4.1-1),
czyliponad8razywięcejniżwodypłynące.Zlokalizowanesąprzeważnienapółkuli
północnej,awdrugiejkolejnościwcentralnejAfryce.
Nakontynentachistniejąjeziorafunkcjonującejużponadkilkadziesiątmilionówlat
iwszystkieznichnależyzaliczyćdotzw.jeziorreliktowych(ang.ancientlakes),gdzieze-
społyorganizmówdostosowywałysiędopanującychwarunkówsłodkowodnychogrom-
niedługo.Występującewnichprocesylimnicznemająodmiennyodpozostałychcykl
iczastrwania,mimożepodwielomawzględamiaktualnewarunkiśrodowiskowesązbli-
żonedosąsiadujących,alezdecydowaniemłodszychjezior.Podobnieteżjezioragórskie
mająswojąodrębnośćklimatycznąihydrologicznąodinnychpołożonychwzbliżonej
szerokościgeograficznej.NajwyżejpołożonymjezioremnaZiemijestOjosdelSalado
wArgentynie,któreznajdujesięnawysokości6390mn.p.m.(Anekstab.A8).Wielezje-
ziorgórskichjeststosunkowomłodych,powstałychwwynikuplejstoceńskichzlodowaceń
górskichczyerupcjiwulkanóworazinnychwspółczesnychprocesówrzeźbotwórczych.
4010Typykrajoobrazowewód
29
