Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Hydrosferaijejwłaściwości
(OceanArktyczny),iwzimnympowietrzuzawartośćparywodnejjestbardzomała,
obiegwodyzachodzibardzowolno(Kossowska-Cezak,Bajkiewicz-Grabowska
2008).
Wglobalnymcykluhydrologicznympowierzchniaoceanuświatowegooddaje
atmosferzewięcejwodyniżotrzymujeodniejwpostaciopadów(E
o>P
o)(tab.C).
NajwiększyniedobórwodywrocznejwymianiezatmosferąmaOceanAtlantycki
–350mmrocznie(odpowiadatoobjętościwody31700km3),znaczniemniejszy
OceanIndyjski–100mm(7600km3)inajmniejszyOceanSpokojny–50mm
(9700km3).JedynienadwyżkęwodywwymianiezatmosferąmaOceanArktycz-
ny,wynosiona141mmrocznie,coodpowiadaobjętościwody2080km3(patrz
tab.38.1nas.648)(Doganowskij,Malinin2004;Kossowska-Cezak,Bajkiewicz-
-Grabowska2008).Stałyniedobórwodycechujeteobszarywszystkichoceanów,
którezawartesąmiędzy500Ni400S.
Globalnie,lądymająnadwyżkęwodywwymianiezatmosferą(P
k>E
k)(tab.C;
ryc.C),wynoszącąok.47000km3,coodpowiada314mmwarstwywody.Naj-
większerocznenadwyżkiwodymaAmerykaPołudniowa,wynosząone687mm
(12212km3wody).Pozostałekontynentymająnadwyżkiwodyponaddwukrotnie
niższe(tab.D).Naznacznejczęścitychkontynentówwystępująwarunkiklima-
tyczne,wktórychwielkośćparowaniaprzewyższailośćopadówstale(pustynie)
lubokresowo(obszaryzporąsuchąideszczową).Najwięcejparywodnejdoatmos-
ferywlądowejfaziecykluhydrologicznegotrafiazAzji,AfrykiiAmerykiPołud-
niowej–łącznie51700km3wody,czyliok.72%globalnejilościwody,którarocz-
niewyparowujedoatmosferyzewszystkichkontynentów(tab.D).Najmniejzaś
wody(10400km3,tj.14%)oddająatmosferzewlądowejfaziecykluhydrologicz-
nego:Antarktyda(zaledwie400km3),Australia(4600km3)iEuropa(ok.5400km3).
WskalicałejZiemiponadpołowaodpływurocznegodooceanuświatowegopo-
chodzizAzji(ok.32%)iAmerykiPołudniowej(28%),awszczególnościztych
ichobszarów,któreznajdująsięwstrefierównikowej.SamatylkoAmazonka,
największarzekanaszejplanety,wprowadzaroczniedowszechoceanuok.15%
globalnegoodpływurzecznego.NajwiększyodpływrzecznytrafiadoOceanu
Atlantyckiego–rocznie48%globalnegoodpływurzecznego,idoOceanuSpo-
kojnego–blisko30%.Naobszarachbezodpływupowierzchniowegodomórz
ioceanów(bezodpływowych)powstajerocznie2,3%globalnegoodpływurzeczne-
go(Doganowskij,Malinin2004).
Czaspozostawaniawodywhydrosferze10wokreślonejpostacijestbardzo
zróżnicowany(tab.E).Jedniuważają(m.in.:Berner,Berner1987;Newton2003;
10Inaczejczasretencjilubwymianywodywdanejczęścihydrosferypodczasobieguwody
(cykluhydrologicznego).
42
