Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie15
wymagastopniowego,alezdecydowaniepostępującegoprzekształcaniana-
szejświadomości,wtymświadomościipoczuciamoralnego6.
Rosnąceproblemyludzkiegożyciastwarzajązapotrzebowanienawiedzę
ogólną,dającąumiejętnośćzdobywaniawiedzyszczegółowej,zawodowej.
JakpiszeMariaJanion:
Tosprawanaderistotnawnaszychczasach,kiedypostępwiedzyizara-
zemciągłyprocesdezaktualizacjiwiedzydawnej,jużzdobytej,następujątak
szybko,jaknigdywhistorii.Arównocześniewiedzaogólnadecydujeopo-
ziomieintelektualnymspołeczeństwa,ojegozdolnościmyślenia.[...]Być
wewspółczesnymświecietoznaczymyśleć.Myślećwnowejsytuacjiiumieć
sobienowośćprzyswoićintelektualnie.Niepoamatorskutrawićnowinki
iciekawostkizwielkiegoświata,leczogarnąćtemyślowecałości,któreno-
woczesnośćmadozaofiarowania.Iumiećdokonaćwnichwyboru7.
Jakżeaktualnetesłowawodniesieniudonaszejrzeczywistości,choć
przecieżpisane20lattemu.WpierwszychlatachXXIwiekuichwymowa
wydajesięjeszczedonioślejsza,ponieważznaleŸliśmysięwcentrumwielu
zjawisk,zktórymiczłowiekwspółczesnycorazgorzejsobieradzi.Jegoumysł
„zapchany”jestelementamijednostkowymi,łatwodostępnymipercepcyj-
nie,strzępamiróżnychinformacji,coczęstouniemożliwiauchwyceniecech
(elementów)wspólnychipowstaniepojęćogólnych,ujmującychcechypo-
wtarzającesięwinteresującymzbiorzedesygnatów8.Bardzoważnymza-
gadnieniemwobecnejsytuacjistajesiępytanieomożliwośćkształcenia
odpowiadającegowymogomspołeczeństwaogólnoludzkiego.Większośćlu-
dzinacałymświeciekrytycznieoceniajakośćdotychczasowegokształce-
niaiopowiadasięzagruntownymizmianamiwewszystkichplacówkach
odpowiedzialnychzajegopoziom.
Wostatnichlatachcorazczęściejmożnaspotkaćsięzopinią,żeweduka-
cjijest„ukrytyskarb”,cośprawdziwegoitrwałego,wielkasiłakonieczna
dozawróceniazdrogizagrażającejistnieniucywilizacji.Tymskarbem
wedukacjijestzpewnościąszansa„potrząśnięcia”człowiekiemizbudzenia
goz„niewolniczegoszczęścia”,wktórymegzystujezasprawąpoddaniasię
6Tamże,s.9-10.
7M.Janion,
Humanistyka:poznanieiterapia
,Warszawa1982,s.109.
8Z.Chlewiński,
Umysł.Dynamicznaorganizacjapojęć
,Warszawa1999,s.61.