Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18Ideaintegracjiawychowanie.Kupedagogiceintegralnej
wychowania”.Ichociażnahoryzonciewidaćjużzmierzchagresywnejdeka-
dypostmodernistycznej,negującejwartośćpedagogiki,tonieulegawątpli-
wości,iżpedagodzydostrzeglikryzysizdalisobiesprawę,żejesttokryzys
teoriizbudowanychnafundamentalistycznychzałożeniachpozytywistycz-
negomyślenia,przekładającysięnaniskipoziommyśleniateoretyczno-
-pedagogicznego,którewodróżnieniuodempirycznego,mazdolność„do-
strzegania”nietylkocałości,aleigłębokichwięziorazzależnościmiędzy
poszczególnymiczęściami.Towłaśnie„widzenieteoretyczne”umożliwiaro-
zumienieipodejmowanieprawidłowychdecyzjiwkonkretnychsytuacjach
wychowawczo-dydaktycznych.Teoriarównieżsprawia,że„wszystkojestpo-
wiązane”,jejzadaniemjesttworzyćcałośćzróżnychelementów.Myślenie
empiryczne,wodróżnieniuodteoretycznego,opierasięnafaktach,przy-
kładachiwzorach,któretoelementyczęstoniepozwalająnacałościowe
spojrzenieiuruchamiajątymsamym„monadyczny”,redukcjonistycznyspo-
sóbwyjaśnianiaproblemówpedagogicznych.Empirycznedziałaniestano-
widoświadczenieosobnicze,którewcałościniezapisujesięwpojęciowej
iznakowejformie,dająctymsamymdużąszansęnasprawnedziałanie,
któregojednakregułysąmilczące,idopiero„przebudzenie”pamięcidrogą
wykorzystaniaskojarzeniowychzwiązkówaktywizujeobszarypodświadomej
psychicznejdziałalności.Wartopójśćtymtropem,abyćmożeprzedpeda-
gogamiotworząsięnoweobszarywartepenetracjinaukowej.Dotychczas
sporomówiłosięoabstrakcjinaukowej,znaczniemniejoprzednaukowej
(spontanicznej),amilczysięprawieotrzecimrodzajuabstrakcji,któryza
Piagetemmożnanazwać„refleksującą”,anaktóryzwróciłuwagęjużSo-
krateswstarożytności.Matowyjątkoweznaczeniedlakształcenianauczy-
cieliikształtowaniaichsamowiedzypedagogicznej.
Napodstawietego,copowiedzianodotychczas,możnaodnieśćwraże-
nie,żedokonującsyntezyempiryzmuiracjonalizmu,uzyskamysukces.
Tymczasemwiadomo,żetotylkoczęśćprawdy16,którałącząc„akcenty
empiryczneiteoretycznewpedagogice”-zdaniemLenzena,profesorafilo-
zofiiwychowanianaUniwersyteciewBerlinie-niedoprowadziładonowej
16D.Lenzen,
HandlungundReflexion.VompädagogischenTheoriedefizitzur
ReflexivenErziehungswissenschaft
,WeinheimundBasel,1996,s.108-109.
