Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
CZĘŚĆII.TŁOBADAWCZE
isprawdzeniujejwpraktyce,wówczasmetodamacharakterdedukcyjny.Inny
bierzepoczątekodzauważeniazjawiskwprzestrzenirzeczywistej,poktórym
następujesynteza,kategoryzacjaiopisdanegofenomenu.Jesttopodejścieinduk-
cyjne(Ajdukiewicz1975;Lefebvre20122;Sztompka2016).
Dlapogłębieniaefektywnościmetodyuprawnionejestdodawaniewtrakcie
założonegoprocesunowychtechnikczymetodbadawczych.Wprzypadkubadań
mającychinterdyscyplinarnycharakterwspółcześniestosujesiępluralizmmeto-
dologiczny.Polegaonnawprowadzeniukilkumetodpośrednichwywodzących
sięzróżnychdziedzinnaukowych(Poskrobko,red.,2012;Czakon,red.,2015).
Przedmiotpracy,jakimjestmetodaidentyfikacjitypówprzestrzenipublicz-
nej,powinienbraćteżpoduwagęspecyfikęprzedmiotubadań.Wprzypadku
przestrzenipoddanejdziałaniuczłowieka,aszczególniewprzestrzenizurbani-
zowanej,autorzyzwracająuwagęnafenomenrelacjimiędzysferąspołecznych
działańafizycznymwymiaremprzestrzeni(Znaniecki1938,za:Wallis19753;
Majer2010;Lefebvre2012;Sztompka2016).Tapierwsza,będącwciągłejdyna-
mice,implikujenieustannezmianywprzestrzeni.Ważnejest,byjerejestrować
izanimipodążać(Sztompka2016).
Opisującmetodybadańdotycząceprzestrzenizamieszkanej,naznaczoneHre-
fleksjąsocjologiczną”,H.Lefebvre(2012)wskazujenadwieścieżkibadawcze.
JednadotyczyHzinwentaryzowanianabytegodoświadczenia”inatejpodstawie
tworzeniamodelizłożonejrzeczywistości.Drugamówioformułowaniuutopii,
którąmożebyćrodzajHprzestrzeniszczęścia”,anastępnierozważeniajejna
drodzeeksperymentalnej.MiałobytopolegaćnaodnajdywaniumiejscHspołecz-
nieudanych”iodpowiedzinapytanie,jakieludzkiedziałaniajątworząijaksię
wnichzawierają.
Autorzywskazujątakżenaróżnepunktywyjściawbadaniachnadprzestrzenią
publiczną.Jednymznichjestpercepcjadanejprzestrzeni,któranastępnieprowadzi
douporządkowaniajejelementówinadaniaimwartościorazwskazaniaprawidło-
wościwichcodziennymużytkowaniu(SzczepańskiiNurek1997,za:Majer2010).
Kolejnepodejściewychodziodzachowańiaktywnościludzibędącychużytkownika-
miprzestrzeni(Lang1987,za:Greenetal.2004).Wielemetodcechujeujęcieexante
cennedlawsparciaprocesudecyzyjnegom.in.wkontekścieużytecznościprzestrze-
ni(Ogrodnik2015).Innympunktemwyjściajestanalizaelementówskładowych
przestrzeni:struktury,funkcjiiformy.Polegaonanarozważeniuichwzajemnych
relacji,niezapominając,żewszystkierazemtworzącoświęcejniżsumapojedyn-
czychskładowych.Tąsynergiąukładu,wartościądodaną,jestMiejsce(Yi-FuTuang
1977;Tischner2006;Lefebvre2012;Lewicka2012).Niektórzyautorzywychodzą
odkompleksowościukładu,jakimjestprzestrzeńspołeczniezaadaptowana.Nato
holistyczneujęcieskładasiępojęcieideoweprzestrzeni,jejwymiarfizycznyoraz
społeczny(Idem2005,Jaszczuk-Skolimowska2008,Jałowiecki2010).
Powyższerozważaniaprowadządorefleksji,żedziałaniabadawczedotyczące
przestrzenipublicznejpowinnybyćwielowątkowe–obejmowaćrodzajspojrze-
niakrytycznego,diagnozującegoiweryfikującegozarejestrowanewprzestrzeni
rzeczywistejzjawiska,niezapominającoperspektywieogólnej(Lefebvre2012).
Wskazująrównież,żeżadnazmetodsłużącychzbadaniuprzestrzenimiasta,
wtymtakżeprzestrzenipublicznej,niejestwstaniesamodzielnieuchwycićjej
złożonegofenomenu.Jejpoznaniemusiuwzględniaćwielemetod,którenawet
złożonejednaobokdrugiejniewyczerpiąiniezakończątegoprocesu.Podjęta
zaśanalizarzeczywistości,niebędącwolnąodwykluczeńiuproszczeń,wymaga
pokoryiuważności(ibid.).
2PierwszewydanieLeDroitàlavilleautorstwaHenriLefebvre’aukazałosięw1967r.
3HManifesturbanistyczny”FlorianaZnanieckiegozostałopublikowanyw1938r.
