Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
InformacjanaukowawPolscenaprzełomieXXiXXIwieku
Przedmiotpracyorazwykorzystanemetody
Informacjanaukowa(naukaoinformacjinaukowej,informatologia)rozumianajest
wpracyjakodyscyplina„obejmującateorięimetodologiędziałalnościinformacyjnej”,
czylidziałalnościzwiązanej„zgromadzeniem,przetwarzaniemiudostępnianiemwia-
domościzróżnychdziedzin,szczególnienaukiitechniki”[Informacjanaukowa,dok.
elektr.,2001].Działalnośćinformacyjnajestwstudiumpotraktowanadośćszeroko.
Szczegółowedookreśleniepolasemantycznegodyscyplinyzamieszczonowpoczątko-
wychrozdziałachksiążki(2oraz3),aomówienieużywanychwpracyterminów,takich
jak:informacja,dyscyplina,chaositp.,orazopracowaniestatystyczneuzyskanychda-
nychempirycznychprzeniesionodoaneksuwwersjielektronicznej(CD-ROM).Aneks
naCDstanowibardzoważneuzupełnienieopracowania,ponieważautorkazamieściła
wnimdokumentacjębadań(opisbazy,którabyłapodstawąbadań,tabeleorazwykre-
syzotrzymanymiwynikamiitp.).Kalendariumrozwojudyscypliny,przedstawiające
zarównogłównenurtyteoretycznepojawiającesięwinformacjinaukowejświatowej,
jakiakcentującenajważniejszewydarzeniawPolsce,załączonowformieaneksudru-
kowanego.
Omawianadyscyplinaobejmujeswoimibadaniamitakżedziałalnośćpraktyczną.
Stądobapowszechnieznaneaspektyterminu„informacjanaukowa”:teoretyczny(na-
uka)ipraktyczny(samadziałalność),mająswojeodniesieniawtekściepracy.
Przedmiotemopracowaniasąistniejącetekstynaukowe,świadcząceorozwojudy-
scypliny,dlategozapodstawowąmetodęautorkawybrałaanalizęikrytykępiśmiennic-
twa[Ścibor1976],uzupełnionąmetodamistatystycznymi.Pomiaryilościowesąspo-
sobembadańwielokrotniewykorzystywanymwrozwojunauki.Stosowanesąwwielu
dyscyplinachnaukowych;mająnacelu„ustalenieogólnychprawrządzącychróżnego
rodzajuzbiorowościamiorazprawidłowościwnichwystępujących”[Ratajewski1994,
s.86].Wzwiązkuztym,żecelempracyjestokreśleniemomenturewolucyjnegolub
odnalezienieuporządkowaniawrozwojudyscypliny;wybranotęmetodę,gdyżpozwala
onaokreślićzmianyzachodzącewczasie.Jużwdefinicjimowajestoprawidłowoś-
ciach,którerządząróżnymiukładami.Doprawidłowościtychmożnatakżezaliczyć
prawarządzącerozwojemnauki,awięciinformacjąnaukową.
Samtermin„metoda”rozumianyjestwpracyjakotokoperacjiorazzespółprzyjętych
założeństanowiącychcałokształtsposobówbadawczegodocieraniadoprawdyipoję-
ciowegoprzedstawianiapoznanejprawdy[Kamiński1981;Pieter1967].Prezentujesię
teżmetodęjakowytycznewpostępowaniunaukowymlubsposóbujmowaniabadanych
faktów.Metodabadańilościowychpiśmiennictwawykorzystanawtejpracywchodzi,
ogólnierzeczbiorąc,wzakresbadaństatystycznych,przedewszystkimzaśwzakres„bi-
bliometrii”rozumianejjakodyscyplinaobejmująca„metodyilościowegobadaniadoku-
mentówopublikowanych,istniejącychjakoobiektymaterialnebądźjednostkibibliogra-
ficzne,atakżezamiennikijednychidrugich”.DefinicjatasformułowanaprzezRoberta
N.Broadusaw1987rokunałamachczasopismaScientometrics[Broadus1987,tłum.za:
Ratajewski1994,s.88]zostaławtejpracyprzyjętajakoobowiązującadlarozumieniabi-
bliometriijakodyscyplinynaukowejorazjejmetod[aneksnaCD].Metodystatystyczne
wykorzystanewpracy–bibliometryczne–ujmowanesączasemterminologiczniejako
informetryczne(badająceinformację)lubnaukometryczne(badającerozwójnauki)[Ho-
