Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałdrugi.Historia
37
Rozdziałdrugi
HISTORIA
1.Starożytnośćiśredniowiecze
Myślekonomicznaokresustarożytnościorazśredniowieczaniebyłazbytno-
watorskainiemiałaistotnegowpływunarozwójsystemugospodarczego.
Wstarożytnościpodstawowąformąaktywnościgospodarczejbyłorolnictwo
uprawianeprzezgospodarstwadomowedziękisileroboczej,jakągwarantowało
niewolnictwo.Miastaumożliwiaływymianę,tworzącrynkiproduktówczy
usług,gdyżwiększejrozmiaramidziałalnościgospodarczejpoprostuniezna-
no.Panującestosunkispołecznepetryfikowałysystemgospodarkinaturalnej.
Doskonalsząformętraktatuoprawachrządzącychgospodarstwemdomowym
niżzaproponowanaprzezKsenofontaprzedstawiłArystoteles(384-322p.n.e.)
wIVwiekup.n.e.Niejesttojakaśdojrzałamyślekonomiczna,leczgłębokie
refleksjenatematyetyczne,wramachktórychsiłąrzeczywystępująproblemy
ekonomiczne,takiejaknp.pracaikwestiawynagrodzeniawsystemieniewolni-
czymwpełniakceptowanymprzezArystotelesa.Propozycjepoprawygospoda-
rowaniabyłyzwiązanezdoskonaleniemmetoduprawianiaroliihodowlijako
aktywnościludzkiejmoralnienajwyżejocenianej.Zdecydowaniepotępiałon
teżprocederpobieraniaprocentów,costaniesiępóźniejtakżejednymzpod-
stawowychkanonównp.myślitomistycznej.
Dopierouzmysłowieniefaktu,żekapitałpożyczkowyprzynosikorzyścipoży-
czającemu,awięcsprawiedliwejest,abyten,ktopożycza,zatekorzyścizapłacił,
zmieniłoortodoksyjnepostrzeganiepobieraniaopłatyodpożyczanychpienię-
dzy.Osiąganiekorzyścizpożyczekosobistych,aszczególnieuprawianielichwy
(bardzowysokiprocent)niebyłojednakiniejestakceptowalne-podobnie
jakwKoranie.Równieżproblematykacen,awięcikosztów,niemiaławspół-
czesnegokontekstu,dlategogłównymproblememnurtującymstarożytnych
byłakwestiansłuszności”cenzpunktuwidzeniaetyki.Tozresztąnaturalnie
prowadziłoich,ogólnierzeczbiorąc,dokwestiiużytecznościposzczególnych
system
gospodarowania
Arystoteles
