Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10.Szkołasubiektywistyczno-marginalna
55
Müllerdoznanychczynnikówprodukcji(ziemia,kapitał,praca)dołączyłin-
telektualnynczynnikludzki”-duchowezasobynarodu.Pojęcietoutożsamiał
zhistoriąnaroduorazjegofizycznymiiduchowymiprzeżyciamiorazdoświad-
czeniami.Müllerkwestionowałteżklasycznypodziałnapracęprodukcyjną
inieprodukcyjną.
Szkołanarodowastworzyłapodstawydladwóchszkółhistorycznych-starszej
imłodszej.Przedstawicielamistarszejszkołyhistorycznejbylim.in.Wilhelm
GeorgFriedrichRoscher(1817-1894),BrunoHildebrand(1812-1878)iKarl
GustavAdolfKnies(1821-1898).Naukowcycitwierdzili,żedorobkuszkoły
klasycznejniedasięzastosowaćdowszystkichsystemówekonomicznych.Ich
zdaniemprawidłowości,którezostałyzaobserwowanewuprzemysłowionej
gospodarceangielskiej,niewystępująwopartejnarolnictwiegospodarcenie-
mieckiej.Historycyuważali,żebłędemjeststosowaniewekonomiimetody
teoretyczno-dedukcyjnejiżeanalizaekonomicznapowinnasięopieraćna
statystyceibadaniuzdarzeńgospodarczychwystępującychwprzeszłości.
Przedstawicielemłodszejszkołyhistorycznej,m.in.GustavvonSchmol-
ler(1838-1917),AdolfHeinrichGotthilfWagner(1835-1917),MaxWeber
(1864-1920),równieżkwestionowaliistnieniewekonomiiprawidłowości,
przyznającdecydującąrolęwydarzeniomindywidualnym.
Naukowcycinegowaliistnienieprawekonomicznych,natomiastwpełni
dopuszczaliskutkiindywidualnychzdarzeńgospodarczych.Wistociezre-
zygnowalizteoriiekonomiinarzeczszczegółowychbadańzzakresuhistorii
gospodarczej.Dużąrolęwichpoglądachodegrałafilozofiaspołecznazprze-
łomuXIXiXXwieku,wedługktórejdobrobytspołecznytosumadobrobytów
indywidualnych,alewartościąnadrzędnąjestspołeczeństwoinaród,anie
jednostka(uniwersalizm).
Koniecznośćzjednoczeniaksięstwniemieckichpozytywnymiprocesamigo-
spodarczymi(ochronacelna)wpływałanaprotekcjonistycznepoglądyprzed-
stawicieliniemieckiejszkołyhistorycznej.Mimoistotnychosiągnięć,głównie
naobszarzeniemieckojęzycznym,szkołatanieodegraławteoriiekonomii
większejroli.NaprzykładT.Veblen(choćbyłatoopiniaodosobniona)odma-
wiałuznaniaosiągnięćniemieckiejszkołyhistorycznejzaekonomięnaukową.
starszaszkoła
historyczna
młodszaszkoła
historyczna
kwestionowanie
prawekonomicz-
nych
10.Szkołasubiektywistyczno-marginalna
WdrugiejpołowieXIXwiekuokazałosię,żeszkołaklasycznaniedostatecz-
niewyjaśniarzeczywistośćijestpełnasprzeczności.Nadszedłczasrewolucji
marginalizm
