Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11.Szkołalozańska
61
Jestonoczęściąteoriiprzyjęcianrozwiązańdrugichponajlepszych”(second-
-bestsolutionsRichardaGeorge’aLipseyaiKelvinaJohnaLancasteraz1956r.),
którejistotatostwierdzenie,żejeśliwarunkioptymalnościniesąspełnione
naconajmniejdwóchrynkach,to-trzymającsięzałożeńteoriidobrobytu
Pareta-jedenztychrynkówbędziepodatnynanpolitycznepreferencje”dys-
kwalifikującerównowagęiprowadzącedosytuacjinieoptymalnejwsensie
Pareta.Instrumentten(politycznepreferencje)będzieprowadziłdooptimum
ndrugiego,czylisubiektywnegorzędu”(suboptimum).Interwencjeinstytucji
publicznychdefactoprzekreślaćbędąmożliwośćosiągnięciaoptimumPare-
taibędąprowadzićdopogorszeniasytuacjiogólnej(niebędąprowadzićdo
maksymalizacjidobrobytuogólnego,społecznego).Optimum(kryterium)
Paretaposiadabowiemograniczeniepolegającenaakceptacjitylkotakich
nkombinacji”rynkowych,wktórych-najogólniejrzeczbiorąc-poprawie
dobrobytujednostki(przynajmniej)musiodpowiadaćstanniepogorszenia
sytuacjikogośinnego.
TakiegoograniczenianiemamodelKaldora-Hicksa6,nazywanyefektywnością
Kaldora-Hicksa.Wmodelutymzakorzystneuważasiętakierozwiązanie,które
powodujewiększąpoprawępołożeniajednychniżpogorszeniepołożeniain-
nych.EfektywnośćKaldora-Hicksaprzyjmuje,żepolepszeniewynikówjednych
podmiotówmusisięodbyćnarynkukoszteminnych,alejesttoakceptowalne,
ponieważcibardziejefektywnizrekompensująstratępozostałychznadwyżki,
którąosiągnązpowoduprzewagi.Ponieważtakienporozumienie”wymaga
każdorazowejzgodywszystkichuczestnikówrynkuoraztakiejprzewagiefek-
tywnościowejzyskujących(nadwyżki),którazrekompensujestratypozostałych,
praktyczniemożeononastąpićjedynieprzyudzialepaństwa-przezpolitykę
redystrybucji,aledlateoretycznejnpoprawności”modeluKaldora-Hicksataka
rekompensatapowinnabyćprzynajmniejteoretyczniemożliwa.Zewzględuna
wymógtylkoteoretycznejmożliwościrekompensatykażderozwiązanieopty-
malnewsensieParetajestefektywnewsensieKaldora-Hicksa,aleniekażde
optimumKaldora-HicksajestoptimumPareta(niesąoptymalnewsensie
Paretatesytuacje,wktórychniedochodzidorekompensaty).ModelKaldora-
-Hicksamawielewspólnegoztomistyczną(św.TomaszazAkwinu)koncepcją
sprawiedliwościdystrybutywnej(rozdzielczej),alejestnbliższy”gospodarce
rynkowejkorygowanejpolitykąspołecznąpaństwa.
Cociekawe,ekonomicznateoriaParetabyłarównieżmożliwadozastosowa-
niawgospodarcecentralnieplanowanej.Byłaonapodstawąteoriisocjalizmu
rynkowegostworzonejprzezPolaka,uczniaAdamaKrzyżanowskiego,Oskara
Langego(1904-1965),autorapracyOteoriiekonomicznejsocjalizmu(OnEco-
nomicTheoryofSocialism,ReviewofEconomicStudies1936-1937).
6JegotwórcamibyliNicholasKaldor(1908-1986)iJohnRichardHicks(1904-1989).
rozwiązania
gorsze
odnajlepszych
model
Kaldora-Hicksa
socjalizm
rynkowy
O.Langego
