Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.STRUKTURAATOMU
(1,6⋅10
919
C)imasę1,672⋅10
924
g.Neutronniemaładunkuelektrycznegoijest
niecocięższyodprotonu(masaneutronu1,675⋅10
924
g).Elektronmaujemny
ładunekelektrycznyowartościbezwzględnejrównejładunkowiprotonu,ajegomasa
wynositylko1͞1836masyprotonu.
Atomysąelektrycznieobojętne,gdyżwatomachposzczególnychpierwia-
stkówliczbaprotonówjestrównaliczbieelektronów.Liczbaprotonówatomu
określajegoliczbęatomową(Z).Zbióratomówotejsamejliczbieatomowejjest
nazywanypierwiastkiemchemicznym,gdyżotym,jakiegopierwiastkajestdany
atom,decydujejedynieliczbaprotonówwjegojądrze.Sumęprotonówineutronów
wjądrzenazywamyliczbąmasową(A).Atomyotakiejsamejliczbieatomowej,ale
oróżnejliczbiemasowej,sąnazywaneizotopamidanegopierwiastka.Izotopy
danegopierwiastkamajązatemtakąsamąliczbęprotonówwjądrze,leczróżniąsię
liczbąneutronów.Watomachpierwiastkówomałejliczbieatomowejliczba
neutronówjestbliskaliczbieprotonów.Zewzrostemliczbyatomowejwzrasta
wartośćstosunkuliczbyneutronówdoprotonówwjądrzedook.1,4.
Zewzględunabardzomałąmasęatomówicząstekelementarnychdojej
określaniastosujesięatomowąjednostkęmasy,nazywanąrównieżjednostką
węglową.Jestona1͞12masyatomuizotopuwęgla12
jądrzejestsześćprotonówisześćneutronów.Oznaczasięjąprzezu.Przeliczenie
6
C,tj.atomuwęgla,wktórego
atomowej
jednostki
masy
na
jednostki
masySI
umożliwia
zależność
1g:6,022⋅10
23
u.Liczba6,022⋅10
23
jestznanajakoliczbaAvogadra.Liczba
atomówwęgla12
Występującywprzyrodziewęgielmamasę12,0115u,gdyżwnimpróczizotopu
6
CrównaliczbieAvogadramazatemmasęrówną12,00g.
węgla12
6neutronów.
6
Cjestrównież1,1%izotopu13
6
C,awięcizotopuzawierającego7,anie
MasaliczbyatomówrównejliczbieAvogadrajakiegośpierwiastkajest
nazywanamasąmolową.Naprzykładmasamolowawęglawynosi12,0115g⋅mol
91
.
Ilorazmasydanegoatomudoatomowejjednostkimasyjestnazywanymasą
atomową,natomiastsumęmasatomowychatomówtworzącychcząsteczkę
nazywasięmasącząsteczkową,np.masacząsteczkowakrzemionki(SiO
2
)wynosi
28,0855(Si)+2;15,9994(O):60,0843g⋅mol
91
.
Własnościchemiczneifizyczneposzczególnychpierwiastkówzależą
wdużymstopniuodrozmieszczeniaelektronówwokółjąderichatomów,nazywane-
gokonfiguracjąelektronową.Elektronywatomiemogązajmowaćtylkościśle
określonepoziomyenergetyczne,tworzącepowłokioznaczane1,2,3,4,5,6i7
lubK,L,M,N,O,PiQ.Każdapowłokaskładasięnatomiastzpodpowłok(s,p,
dif),akażdapodpowłokazawieraodpowiedniojedną,trzy,pięćlubsiedemorbi-
tali.Podstawowązasadąstanunaturalnegojestdążenieatomówdoprzebywania
wstanieonajmniejszejenergii,zatemelektronyatomustarająsięzawszeprze-
bywaćworbitaluonajmniejszejmożliwejenergii.Innązasadąjestto(zakaz
Pauliego),żetylkodwaelektronymogąprzebywaćwpojedynczymorbitalu
elektronowym.
31