Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Powstanieirozwójnowejreligii
25
islam33.Zarównotradycja,jakinaukamuzułmańskaoddzielająwyraź-
nąliniądemarkacyjnątedwaokresy,przekonując,żewszysko,cozłe,
miałomiejscewczasachdżahilii,adopieroislamprzyniósłArabom
oświecenieipostęp.Jakstwierdziłjedenzwytrawnychznawcówislamu,
tradycyjnahistoriografiaiteologiamuzułmańskawyróżniałydwaokresy
whistoriiludzkości,choćprecyzyjniejbyłobymówićotrzech.Pierwszy
towspomniamywyżejokresdżahilijja,drugitookresmuzułmański,
któryrozpocząłsięodwystąpieniaMahometaitrwadochwiliobecnej,
itrzeciokresnubuwwa,zwanyczasemokresemMahometa,okresem
proroctwa,tojestprzejścieoddżahiliidookresuislamu34.
Chociażmamydzisiajsporowiadomościnatematżyciaikulturydaw-
nychArabów,towiedzaoichwierzeniachjestbardzoskromna.Wynika
tozfaktu,żeuzaraniaislamuwyznawcynowejreligiizanajgroźniej-
szychprzeciwnikówuważaliniezewnętrznychnieprzyjaciół,alearab-
skichpoliteistów.Ztegopowodupróbowanousunąćwszelkieślady
pogańskiejtradycji.NaszawiedzanatematwierzeńArabówwczasach
przedislamskichpochodzigłówniezezbiorówtradycjimuzułmańskiej
zredagowanychispisanychwIXwiekupoChrystusie,zatemzcza-
sówislamu.Ztychwzględównależypodchodzićdonichzdużądozą
krytycyzmu,muzułmanieprezentowalibowiemwrogiestanowisko
33
I.Goldziher,B.Lewis,IntroductiontoIslamiclaw,Princeton1981,s.13.Pojęcie
dżahilijjazyskałoswoisterozumieniewkręguradykalnychugrupowańislamskichpo
opublikowaniupracyEgipcjaninaSajjidaQutba(1906-1966)pt.Kamieniemilowe(wtłum.
JerzegoZdanowiczaSłupymilowenadrodze).WpracytejQutbwystąpiłzkoncepcją
głoszącą,żerządyisystemwładzy,któreniesąopartenaprawiemuzułmańskim,są
bezprawneiidentyczneztymizczasówpogańskich.Zarzuttenbyłbardzopoważny,
ponieważokreśleniebezprawnebyłorównoznacznezokreśleniembezbożne.Islam
usprawiedliwiał,anawetnakazywałwalkęztakimrządem,uznawanojąbowiemza
obowiązekwiernych.CelemQutbabyłopowołanienowejelitymuzułmańskiej,która
walczyłabyznowądżahilijją,analogiczniejakMahometwalczyłzestarą.Koncepcja
walkiznowądżahilijjąwypracowanaprzezQutbajestbardzonośnawkręguislamskich
radykałówXXIwieku.SzerzejnatematpoglądówQutbairadykalnychmuzułmanów
por.J.Zdanowicz,Współczesnamuzułmańskamyślspołeczno-polityczna.NurtBraci
Muzułmanów,Warszawa2009,passim.
34
Ks.K.Kościelniak,Czasihistoriawislamie.Kalendarzipodstawychronologii
muzułmańskiej,Kraków2013,s.77-78.
