Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Częśćteoretyczno-metodologiczna
(np.tzw.tajnyjęzykdzieci))(s.159).Wartododać,żeautortraktu-
jenaszkicowanyprzezsiebiepodziałjakopewienmodel,ponieważ
wkonkretnychsocjolektachmogąujawniaćsię-wróżnymstopniu-
obiefunkcje(profesjonalno-komunikatywnaiekspresywna).
Zinnychpracpodejmującychkwestięwewnętrznejklasyfikacjiśro-
dowiskowychodmianjęzykanauwagęzasługujem.in.artykułDanuty
Buttlerowej,Dyskusyjnezagadnieniaopisupolskichgwarśrodowiskowych
(1973,s.158-159).Cociekawe,podstawązaprezentowanegoprzez
badaczkępodziałusą(najogólniejbiorąc)takiesamekryteria,jakie
wykorzystujeStanisławGrabias.Trzyzasadniczekategoriesocjolek-
talne:zawodowość15,ekspresywnośćitajność,wyłonioneprzezautora
omówionejtypologii,zostałydostrzeżonerównieżprzezButtlerową.
Językoznawczyniposługujesięoczywiścieinnymaparatempojęcio-
wym-owekategorie(scharakteryzowaneprzeznią,choćnienazwane
wprost)traktujebowiemjakofunkcjekomunikatywne.Wzależności
odtego,któraztychfunkcjidominujewokreślonymsocjolekcie(wter-
minologiiButtlerowej-gwarześrodowiskowej),możnawyróżnićna-
stępująceodmiany:
1)gwarynominatywne16(np.łowiecka),októrychpowstaniude-
cydujepotrzebanazwanianowychlubnowowyodrębnionychrealiów;
2)gwarymaskujące(np.złodziejska,ochweśnicka,alerównież
tzw.tajnagwaradziecięca),którecechujedążnośćdoutajnianiawy-
powiedziprzedniewtajemniczonymi;
3)gwaryekspresywne(np.studencka)-zdaniembadaczki,bodź-
cemdoukształtowaniasiętychgwarjestDchęćwyrażeniaswoistej
postawyintelektualnejiemocjonalnejwobecświata,naktórąskładają
się:ironia,humoripewnadozasceptycyzmu”(s.158).
Możnapowiedzieć,żezaprezentowanaprzezautorkęstratyfika-
cjasocjolektówpotwierdzazauważonąprzezGrabiasaelementarność
trzechfunkcjiorganizującychleksykęsocjolektalną(zawodowości,
ekspresywnościitajności).Podobieństwoobutypologiijesttymbar-
dziejciekawe,żesformułowanojeniezależnieodsiebiemniejwięcej
wtymsamymokresie-pracaDanutyButtlerowejpochodzizroku
15UButtlerowejraczej(podobnierozumiana)nominatywność.
16Wartododać,żedotegoterminuautorkapodchodzizpewnąrezerwą-
posługującsięnimporazpierwszy,używagowcudzysłowie(zob.Buttler1973,
s.158).
