Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
najwyraźniejnieszczególniesiętymprzejmowali.Większośćpodręczni-
kówzawierazbiórróżnorodnejwiedzy,taksocjologicznej,jakipozaso-
cjologicznej,którejdobórnieodzwierciedlawewnętrznejlogikidyscypli-
ny–oiledasiętakowąodnaleźćwszerokimpoludociekańokreślanych
mianemsocjologii.Czymwobectegomiałabywłaściwiebyćsocjologia?
Zazwyczajkwestiętępodejmujerozdziałwprowadzający,opowiadający
ojejpodstawowychzałożeniachispecyfice.Jegotreśćbywazróżnicowa-
na,częstozawieraonkrótkiopispowstaniaizaryshistoriidyscypliny,
ujmowanejjakodziejeprawdziwienaukowejrefleksjinadspołeczeń-
stwem;cocharakterystyczne,dlaautorównowszychpodręcznikówkwe-
stianaukowościsocjologiistałasięmniejważna.Jednoznacznedefinicje
istanowczedeklaracjeonaukowościorazdyscyplinarnejspecyficesocjo-
logiiwoczywistysposóbkłócąsięzniespójnąieklektycznązawartością
tegotypuprac19.Jakwięcwidać,statussocjologiiniestanowiłaninie
stanowiprzedmioturzeczywistejrefleksji,aobiektwiary,zaśobecność
podobnychwprowadzeńnależytraktowaćprzedewszystkimjakoswo-
istyrytuał,mającysięprzyczyniaćdojejwytworzeniai/lubutrwalenia.
Podręcznikizasadniczoniepodejmująproblematykiteoretycznejipoza
(conajmniejjednym)najświeższejdatywyjątkiem20,faktistnieniatrwa-
łychkontrowersjiteoretycznychjestwnichraczejignorowany,niżpod-
kreślany.
Rzeczjasna,niejestemwstanieprzedstawićcałegozróżnicowania
literaturypodręcznikowej,byjednaknietracićzoczutłaporównaw-
czego,zdecydowałemsięzaproponowaćprzynajmniejjejtypologię.Jak
sięzdaje,możnazidentyfikowaćtrzyzasadniczetypypodręczników.
19Por.stwierdzeniedotyczącetrwałościwiedzysocjologicznejjakokryterium
jejnaukowości,zawartewSociologyOgburnaiNimkofa:„Jakozbiórwiarygodnej
wiedzy,jaknamłodąnaukę,socjologiamazasobąbardzodobrypocząteknatakich
polach,jakstosunkirasowe,populacja,kryminologia,rodzina,zachowaniegrupowe,
ewolucjainstytucji,procesyzmianyspołecznej(…).Tawiedzajesttaktrwałajakskała
Gibraltaru,jakojestprawdziwadziśinawieki”(WilliamF
.Ogburn,MeyerF
.Nim-
kof,Sociology,HoughtonMiminCompany,Boston1958,s.19;wstępnatemat
socjologiijakonaukipojawiłporazpierwszywdrugimwydaniuksiażki).
20AnthonyGiddens,Socjologia,przeł.A.Szulżycka,PWN,Warszawa2004,
s.682–699.
19
