Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Jakośćżyciaprzedsiębiorców.Międzydobrobytemadobrostanem
wzorcówzachowańludzibiznesu.PrzedsiębiorczośćwujęciuGartnerowskimjest
tworzeniem,działaniem,procesem,wwynikuktóregopowstająfrmy.Istotniejsze
niżcechykompetencjeito,coprzedsiębiorcarobi,anieto,kimjestczyjakijest.
Ostatecznieniepotrafonojednakjednoznaczniewskazaćprawidłowościwzacho-
waniuprzedsiębiorców(Kurczewska,2012).Wrezultaciezaczętozastanawiaćsię,
wjakisposóbprzedsiębiorcapoznajeipostrzegarzeczywistość,wjakisposób
podejmujedecyzje,myśliosobiesamym,oludziachwokółorazjakselekcjonuje,
interpretuje,zapamiętujeorazwykorzystujeinformacje.Przeformułowanieproble-
muzainicjowałospojrzenienaprzedsiębiorczośćopartenadorobkukognitywisty-
ki.Najbardziejznanebadaniaianalizyprocesówpoznawczychwodniesieniu
doinicjatywidziałańprzedsiębiorczychzrealizowaneprzezR.A.Barona(Baron
iMarkman,1999).Autortenpodkreślał,żejednymzuwarunkowańfunkcjonowania
przedsiębiorcówograniczeniapoznawczewynikającezogólnychprawidłowo-
ściludzkiegopoznania.Chodziozawężonemożliwościprzetwarzaniainforma-
cji,skłonnośćdooszczędzaniawysiłkupoznawczego,coprowadzido„myślenia
naskróty”orazdopopełnianiabłędówiinicjowanianieracjonalnychzachowań.
Zewzględunaspecyfkęfunkcjonowaniawbiznesieprzedsiębiorcynawetwwięk-
szymstopniuniżinniludzienarażeninatakiebłędy.Ulegająbowiemznacznym
przeciążeniominformacyjnym,analizująckażdegodniadanezwiązanezeswoją
frmąijejotoczeniem,coskutkujewybiórczościąipomijaniemnawetistotnych
danych.Doświadczająteżznacznejzmiennościinowościokolicznościcodzienne-
gofunkcjonowania,copowodujeniepewnośćiutrudniawykorzystywanieznanych
isprawdzonychschematówdziałania.Przedsiębiorcomtowarzysząteżniejedno-
krotniesilneemocjezracjiponoszeniapełnejodpowiedzialności,ryzykapodejmo-
wanychinicjatyworazpresjiczasu,corównieżzniekształcaichprocesypoznaw-
cze,uruchamia„myślenienaskróty”iskłaniadostosowaniaheurystyk.
R.A.Baron(2006)wskazywałnacharakterystycznecechymyśleniaprzed-
siębiorców,któresłużąefektywności.Przykłademjestmyślenieoteraźniejszości
iprzyszłościprzybrakukoncentracjinaprzeszłościinierozpatrywaniuodrzuco-
nychjużalternatywdziałania.Mówiącobrazowoprzedsiębiorcyniezastanawia-
się„cobybyło,gdyby”.Sprzyjatopodtrzymaniudobregomniemaniaosobie
iwysokiegopoziomuoptymizmu.Doograniczeńpoznawczychwłaściwychdla
przedsiębiorcówodniósłsięrównieżZ.Pietrasiński(1996),nawiązującrównocze-
śniedokoncepcjiorientacjinadziałanieJ.Kuhla(1984)ikoncepcjiaktoraiobser-
watoraM.Lewickiej(1993).Otóżludzieczynu„typydziałające”przyjmujący
postawępoznawcząaktora,zarzucająracjonalnośćiprzejawiająbłędneatrybucje
przyczynzdarzeń,copodtrzymujeoptymizmidziałaniewbrewniepowodzeniom.
Ograniczeniapoznawczesprzyjajądziałaniu,jakrównieżporażkom.Wzestawie
zachowańsprzyjającychniepowodzeniuprzedsiębiorcymożnaznaleźćnastępu-
jące:zafałszowanieobrazuwłasnejosoby,nietolerowaniewieloznacznościinie-
zgodnościopinii,uciekanieodrefleksji,niedostrzeganieiniezgłębianieproblemów,
dogmatyzmorazwydawaniesądówkategorycznych.
Znaczącawanalizieprocesówpoznawczychprzedsiębiorcówstałasięteo-
riaefektuacjiS.Sarasvathy(2008).Badaczkazastanawiałasięnadfenome-
nemprzedsiębiorczościiszukałaspecyfkisposobumyśleniaprzedsiębiorców,