Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iNagasaki,byłtylkojedenkrok29.
Zapewnenieuniknionebyłozagłuszenieprzeztego
rodzajużaległoszonego30niekiedyrewizjonizmu
historycznego.Jego„twórcą”byłHayashiFusao,który
wlatach1963–1965podjąłsiędziełazrehabilitowania
„wojnyWielkiejAzjiWschodniej”(nawetsamterminbył
zakazanyprzezAmerykanów)31.Czyniłzniejostatni
rozdział„wojnystuletniej”wywołanejprzeciwkoAzjiprzez
Zachódprzyokazjiwojnyopiumowej(1839–1842).
Pokazanaztegopunktuwidzeniajapońskaagresja
stawałasięwojnąobronną,ajejcelemokazywałosię
wyzwolenieAzji.WobectakiejtezyIenagaSaburo
spopularyzowałwswoichksiążkachiszkolnych
podręcznikachniezwyklekrytycznąwizjęmilitarystycznej
Japoniiipopełnianychprzezniązbrodni(patrzrozdz.11).
Wrazzinnymilewicowymihistorykamizaproponował
nazywaćją„wojnąpiętnastoletnią”.Seriagwałtów
iprzemocyrozpoczynałabysięzatemodjapońskiej
okupacjiMandżuriiw1931r.Jednocześniew1965r.
zawiązałosięTowarzystwoHistoriiWojskowości,
reprezentującepostawę„centrystyczną”,objawiającąsię
tym,żechoćnienegowanookrucieństw,„tłumaczono”
jekontekstemwojennym32.
PonowneotwarcieChiniustanowieniestosunków
dyplomatycznychzJaponiąw1972r.pozwoliło
dziennikarzowiHondzieKatsuichidokonaćpierwszych
pogłębionychbadańterenowych,opublikowanych
wksiążce
UnvoyageenChine
.Dostarczyłaonalicznych
niepublikowanychdotychczasświadectwofiararmii
cesarskiejiwznowiładyskusję,
defacto
nigdynie
zamkniętą,natematogromuiznaczeniamasakry
wNankinie(patrzrozdz.5).Osiągniętotymsamym
minimumuzgodnień,przynajmniejwgroniezawodowych
historyków,codowagifaktów.Dokonywanowysiłków
dokumentacyjnych,naprzykładprzezpublikacjęwdużej
gazecie„AsahiShimbun”w1987r.wielupotwornych
iprzejmującychrelacjijejczytelników33,naocznych
świadkówwydarzeń.Począwszyodlatosiemdziesiątych
wJaponii,podobniejakwwieluinnychkrajach,
