Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Francuskatradycjagrozy
rodzinyartystówmalarzy.Bardziejniższtukiplastycznepociągała
gojednakliteratura.Swojąkarieręzawodowązaczynałjakourzęd-
nikwefrancuskimministerstwiesprawwewnętrznych.Wwieku
trzydziestulatopublikowałpierwszeopowiadanie,którechoćnie
przyniosłomuwielkiegouznaniafrancuskiejpubliczności,toza-
skarbiłosympatięfrancuskiejkrytyki.Wswojejtwórczościprzecho-
dziłróżnefazy:odnaturalizmubliskiegotwórczościEmile’aZoli,
przezrealizm,dekadencję,ażdoduchowejprzemianyichrześci-
jańskiegomistycyzmu.Jegonajsłynniejszapowieść,nazywananbi-
bliądekadentyzmu”,wydanaw1884rokupodtytułemNawspak,
przedstawiałalosydiukadesEsseintes,młodego,bogategoczłowie-
kapogrążającegosięwduchowymspleenieiposzukującegocoraz
tonowychwrażeńidoznań.
Wkontekściefrancuskiejliterackiejtradycjigrozybezwątpie-
nianajważniejszymdziełemHuysmansapozostajeniewydanado-
tądwjęzykupolskimpowieśćLa-bas(Podstawa,1891)prezentująca
zjawiskosatanizmu.WdzielepojawiasięrównieżpostaćGilles’ade
Rais(1405–1440)–słynnegorycerza,prawdopodobniepierwszego
udokumentowanegowhistoriiseryjnegomordercy,którywedług
różnychźródełmógłzgwałcićizabićkilkasetofiar,wtymgłównie
małychchłopcówidziewczynki.Swojezbrodniemotywowałod-
działywaniemtajemnychsił,samrównieżprzyznawałsiędozawar-
ciapaktuzdiabłem.Jegopostaćstałasięinspiracjądostworzenia
wieluinnychpowieścigrozy34.
NiejakonamarginesieliteraturygrozybyłipozostajeJules
Barbeyd’Aurevilly(1808–1889).Zażycianiezbytdoceniony(choć
byłznanymkrytykiemliterackim;analogiadoKarolaIrzykowskie-
gobyłabyuzasadniona),dodziśpozostajeraczejwcieniuswoich
34J.Mitarski,op.cit.,s.339.
28
