Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KrystynaKleszczowa-Uźródełsuperlatywnychformwklasiewyrażeńfunkcyjnych
69
Byćmożeowoprzynajmniejtofonetycznaodmiankaprzenajmniej4.Wmate-
rialestaropolskimodnotowanoaż49przymiotnikówzprefiksemprze-,byłtozatem
popularnyśrodekintensyfikowaniacechy(Kleszczowa2003,s.117-120).Adodać
trzeba,żeowomorfemoweintensyfikowanienakładałosięczasami,prze-stawiane
byłoobokna-,por.:
Ktorąśdlamniebarzomizernegocierpiećraczyłnakrzyżu/azwłaszcza/wonęgodzinę
gdyduszatwojaprzenaślachetniejszazbłogosławionegociałatwegowyszła.LatHar
280(SXVI);
OPrzenajaśniejszaiprzenasławniejszaP
.Marya/matkoPananaszegoJezusaChry-
stusa.LatHar228(SXVI);
Bowniej[piosnce][…]PannaprzenadostojniejszawysławiawPanuBogu:Wiel-
możność/dostatek/Miłosierdzieonejsamejpokazane/Świątobliwość/Litośćdrugim
pokazaną.LatHar66(SXVI).
ZnaleźćteżmożnawXVI-wiecznymmaterialeprzysłówekzprze-wpołączeniu
zna-,por.aprzenabożniebogamiłegoprosiła/abytowdobreobrocił/aJozefaznią
pocieszył.OpecŻyw14.
Zaproponowanatuinterpretacjaopierasięnazasadziesemantycznej,bocoprawda
wmaterialeXVI-wiecznymmamyjużpoświadczeniaprzymiotnikowegoiprzysłów-
kowegoprzedrostkaprzy-Ctrochę,wmałymstopniu)(braktakiegoformantuwsta-
ropolszczyźnie),alekłócisiętensenszeznaczeniemprzysłówkanajmniej:(Ctrochę
najmniej)?!).Samproblemtraktujęjakootwarty,wartuwagi,bomateriałXVI-wieczny
mieściwieleniejasnychformstopniawyższegozprzedrostkiemprzy-,por.:
anouniej[niewiasty]płećprzyrodzona/chocianiebiała/anirumiana/aleowszem
przybledszym.GórnDworzG2;
[który[rozbojca]dwusynowswoichwswełotrowskierzemiosłozaprawując/zrozu-
miawszymłodszegoprzybojaźliwszymdotego[łotrostwa]być.MojZydOkr22;
TrzeciemaszbaczyćKompleksyją/abowiemKolerykowiemiewająurynyżółteasubtelne.
FlegmatykowiebladeaprzygrubszymMelankolikowieteżbladaacienką.FalZiołV2a;
Żećtojestprzycięższym[…]takdługorzeczyobiecanejczekać.ListyPolI1549l3805.
4.Pozorystopnianajwyższegosprawiawyrażenienaprzód,takżepotocznenaj-
sampierw.JużLindepisze,żeNAPRZÓD,NAJPRZÓDi*NAJPRZEDZIEJtonniby
4
Podwyższenieartykulacjiprzedpółotwartąnzdarzałosięwpierwszychwiekachpolszczy-
znypisanej,por.staropolskiprzymiotnikprzymierny(przymiernagroźność)obokprzemierny.
5Natematgenezyprzy-zob.teżPerzowa1969,ss.128-139.
