Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
HannaPopowska-Taborska
InstytutSlawistykiPAN,Warszawa
JęzykowyobrazKaszubdawniejidziś1
Rozpocznęodstwierdzeniawielekroćjużpowtarzanegofaktu,żeKaszubysąjed-
nymznajlepiejzbadanychsłowiańskichobszarówjęzykowych.Licznibadacze,pene-
trującywXIXiXXwiekutęwspółczesnąperyferiępółnocno-zachodniejSłowiańsz-
czyzny,pozostawiliszeregistotnychopisówiopracowańdokumentującychspecyfikę
tegoniewielkiego,niezmierniepodwzględemjęzykowyminteresującegoobszaru.
Badacz,próbującyodtworzyćdziejejęzyka,szczególnąwartośćprzypisujetym
zbiorom,zktórychjestwstanieodczytaćgeografięjęzykowąopisywanychzjawisk.
TegozaśtypuobszernychzestawówmateriałowychpochodzącychzterenuKaszub
mamynadspodziewaniewiele.Wkolejnościichpowstawaniawymienićnależy:
-kaszubskiemateriałyjęzykowezebraneprzezGeorgaWenkerawlatach1879-
1887,znajdującesięwarchiwumNiemieckiegoAtlasuJęzykowegoprzyUni-
wersyteciewMarburgu(ForschungsinstitutfürdeutscheSprache-Deutscher
Sprachatlas),opublikowaneiopracowaneostatnioprzezHannąPopowską-
-TaborskąiEwęRzetelską-Feleszko2;
-większośćpracFriedrichaLorentzaobrazującychstanzprzełomuwiekuXIX
iXXzeszczególnymuwzględnieniemjegoGramatykipomorskiej3orazkaszub-
skichzbiorówleksykalnych4(wliczającwtorównieżmateriałysłowińskie5);
1
Niniejszawypowiedźopartajestnatekstachnapisanych(bądźwygłoszonych)przeze
mniewlatach2010-2011:por.H.Popowska-Taborska,NaKaszubachpięćdziesiątlatpóźniej,
[w:]Księgajubileuszowaprof.ZuzannyTopolińskiej,Skopje(wdruku);Gdybykiedykolwiek
wprzyszłościmiałpowstaćSłowniketymologicznykaszubskiegojęzykaliterackiego...,nStudia
zFilologiiPolskiejiSłowiańskiej”46(wdruku);Kaszubszczyznawczoraj,dziś,jutro(referat
wygłoszonynaposiedzeniuKomitetuJęzykoznawstwaPAN,Warszawa,6.06.2011).
2
H.Popowska-Taborska,E.Rzetelska-Feleszko,DialektykaszubskiewświetleXIX-wiecznych
materiałówarchiwalnych.Prezentacjaiopracowaniekaszubskichmateriałówjęzykowych
zebranychprzezGeorgaWenkerawlatach1879-1887,Warszawa2009,ss.309.
3
F.Lorentz,Gramatykapomorska,wyd.1:Poznań1927-1937,wyd.2:fotoofsetowe,Wro-
cław1958-1962.
4F.Lorentz,PomoranischesWörterbuch,I(A-P)Berlin1958,II-VfortgeführtvonF.Hin-
ze,Berlin1968-1983.
5F.Lorentz,SlovinzischeGrammatik,St.Petersburg1903;tenże,SlovinzischesWörterbuch,
I-II,St.Petersburg1908-1912.
