Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
19
(wynoszącdobropozaramyetyki,doszerszegokontekstuteoriimetafizycznej)19,
św.TomaszzAkwinuczyImmanuelKant20.
Ponadtokoncepcjedobramożnarozpatrywaćodstronyaksjologicznej,czyli
filozofiiwartości.Aksjologiabadadobrozinnej,szerszejperspektywy,anali-
zującnaturętegozagadnienia.Wliteraturzewskazujesię,żeteoriadobrado
czasówpowstaniaaksjologii,czylidodrugiejpołowyXIXw.,niebyłaniezależ-
dziedzinąfilozofii21.Tymniemniejwiększośćkoncepcjidotyczącychdobra
pojawiłasięjużwantyku,apóźniejszestanowiskaczerpaływznacznejmie-
rzezpoglądówwypracowanychprzezstarożytnychGreków.Wielesporówpo-
międzyposzczególnymistanowiskamitoczysię-wzmodyfikowanychwersjach
-doczasówwspółczesnych,takjakomawianewniniejszejpublikacjidywa-
gacjedotyczącestanowiskaindywidualistycznegoorazwspólnotowego.
2.Koncepcjedobrawujęciufilozoficznym
Odmomentunarodzinfilozofiizagadnieniedobranurtowałonajwiększych
myślicieli.JakzauważaGadamer,zwłaszczapytanieodobrowznaczeniuareté
(zgr.doskonałość)występujeodsamegopoczątkudziejów22.JeszczeprzedSo-
kratesemistniałyteoriedotyczącedobra,wktórych,choćnieosiągnęłystatusu
teoriiiwwiększościniezachowałysięwźródłachdoczasówwspółczesnych,
można,jakpodnosiAndrzejNiemczuk,doszukiwaćsiępoglądówobiektywi-
stycznych.Jednakżerefleksjenatematdobrabyłyraczejefektemfronesis,czyli
mądrościpraktycznej,miałyonebowiemcharakternraczejmoralizatorsko-świa-
topoglądowyaniżelifilozoficzno-teoretyczny”23.
Istniejejednakkilka,wartychprzytoczenia,przykładówzokresupreso-
kratycznego.Pitagorejczycypostrzegalidobrojakoprzeciwieństwozła,asamo
dobromiałodlanichcharakterzasadyznajdującejsięnapoczątkusystemu24.
WspomnianyHeraklitzEfezuutożsamiłdobrozezłem,mawiając:nzwszyst-
kiegojedneizjednegowszystko”25iwierząc,żeświattojednośćskładającasię
zprzeciwieństw.Natomiastinnypresokratyk,DemokrytzAbdery,całkowicie
zrezygnowałznadaniadobruontologicznegostatusu26.
19A.Niemczuk,Filozofiał,s.25.
20A.Pieper,Dobroł,s.312.
21A.Niemczuk,Filozofiał,s.266.
22WszczególnościuPlatona,A.Niemczuk,Filozofiał,s.17.
23A.Niemczuk,Filozofiał,s.47.
24Zob.A.Pacewicz,KoncepcjaDobrawfilozofiiprzedplatońskiej,nStudiaPhilosophica
Wratislaviensia”2006,nr1,s.87-99.
25B.Russell,Dziejeł,s.64.
26Ibidem.