Kant

Karl Jaspers

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-66941-76-2

DOI:

Wydawnictwo:

Marek Derewiecki

Rok wydania:

2023

Liczba stron:

247

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Jaspers, Karl. Kant. Red. . Kęty: Marek Derewiecki, 2023, 247 s. ISBN 978-83-66941-76-2

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Jaspers, K.

T1 Kant

PB Marek Derewiecki

PP Kęty

YR 2023

SN 978-83-66941-76-2

Bibliografia BibTex:

@Book{ 298373, author = "Jaspers, Karl", editor = "", title = "Kant", publisher = "Marek Derewiecki", year = "2023", address = "Kęty", isbn = "978-83-66941-76-2" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Jaspers, Karl

ED -

TI - Kant

PB - Marek Derewiecki

CY - Kęty

PY - 2023

SN - 978-83-66941-76-2

ER -

Netografia (standard APA):

Jaspers, Karl. Kant [baza danych online] Kęty: Marek Derewiecki, 2023 [dostęp: 28 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/kant-karl-jaspers-298373.

Monografia Karla Jaspersa, Kant napisana została przez klasyka filozofii, ale też jednego z najwybitniejszych współczesnych znawców filozofii Kanta. Jej wyjątkowość polega na tym, że prezentuje poglądy ojca nowoczesnej filozofii, nie tylko niemiec...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-66941-76-2

DOI:

Wydawnictwo:

Marek Derewiecki

Rok wydania:

2023

Liczba stron:

247

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Przegląd treściWstęp od tłumacza3
I. Życie i dzieła12
Daty życia. – Otoczenie Kanta. – Duchowa droga Kanta. – Wykłady Kanta. – Szczególne wydarzenia. – Dzieła.II. Droga Kanta do filozofii krytycznej20
a) Przedkrytyczne pisma: Przeciw pomieszaniu logiki i realnego poznania. – Rozdzielenie matematyki i filozofii. – Marzenia jasnowidzącego.b) Zwrot od roku 1766: Postawa duchowa Kanta. Antynomie. Przestrzeń i czas. Pytanie o myślenie.c) Nowe pytanie: Podział podmiotowo-przedmiotowy i początek nowej filozofii.III. Struktury Kantowskiego rozjaśniania poznania34
a) Rozdzielenieb) Zmysłowość, przestrzeń i czasc) Myślenie: Sądy analityczne i syntetyczne. – Pytanie: jak możliwe są sądy syntetyczne a priori? – Myślenie w spostrzeganiu. – Czym jest myślenie?d) Wyprowadzanie kategorii z sądówe) Dwa pnie: Dwojakie a priori. – Jedność obydwu pni. – Dwoistość jako dualizm w krzyżowaniu się. – Granice wywodzenia. – To nie dualistyczna filozofia.f) Wyjście od świadomości zamiast z bytu: 1. Byt i świadomość. – 2. Od czego mamy wychodzić w przestrzeń myślenia, poza którą myśląc nie wychodzimy? – 3. Proces sądowy. – 4. Pojęcie podmiotu. – 5. Spojrzenie wstecz i perspektywa.g) Dedukcja transcendentalna: 1. „Dedukcja”. – 2. Podstawowa myśl w formie alternatywnej argumentacji. – 3. Wyraźnie ograniczony temat i faktyczny zasięg.h) Analiza metody Kanta przy rozjaśnieniu źródła w nieprzedmiotowościWprowadzenie: Metoda transcendentalna1. Cztery główne wątki ruchu myślowego: psychologiczny, logiczny, metodologiczny, metafizyczny. – Błędne rozumienie z powodu wyizolowania jednego wątku. – Skok.2. Znaczenie tautologii, błędnego koła, sprzeczności: Przykłady faktycznych Kantowskich sprzeczności, błędnych kół i tautologii. – Przykłady wyraźnej Kantowskiej świadomości tego stanu rzeczy. – O filozoficznym znaczeniu tych form klęski intelektu.3. Metoda fenomenologiczna, konstruująca, argumentująca.i) Antynomie: Metoda odkrywania. – Przykład pewnego dowodu. – 1. Źródło antynomii. – 2. Rozwiązanie antynomii. – 3. Znaczenie rozwiązania dla rodzaju myślenia i świadomości bytu.k) Intellectus archetypusl) Przegląd i zestawienieIV. Struktury rozumu we wszystkich jego formach82
Wprowadzeniea) Idee1. Negacja przedmiotu idei.2. Pozytywne znaczenie idei: Podstawowe zasady regulatywne. – Znaczenie metodologiczne, psychologiczne, przedmiotowe. – Podsumowanie.3. Życie: Pojęcie celu. – Organizm. – Badanie biologiczne. – Życie idei.4. Refleksywna władza sądzenia: a) Zgodność przyrody z naszymi zdolnościami poznawczymi i istnieniem celów natury. – b) Determinująca i refleksywna władza sądzenia. – c) Zakres przypadkowości. – d) Rozumienie naszego rozdwojonego sposobu poznania w kontraście do intellectus archetypus.b) Działanie moralne1. Imperatyw kategoryczny.2. Sprawdzanie czynu moralnego.3. Punkt wyjścia od tego, co psychologiczne.4. Szczęście.5. Krytyka Kantowskiego „formalizmu”: a) Nauka Kanta o formie i materiale moralności. – b) Pytanie o źródło etosu. – c) Powszechna forma i dziejowa treść. – d) Etyka postaw, etyka konsekwencji, etyka odpowiedzialności.6. Wolność: a) Rozwiązanie antynomii konieczności i wolności. – b) Wolność jest niedoświadczalna. – c) Wolność można uratować tylko przez wgląd w zjawiskowy charakter wszelkiego poznawalnego istnienia. – d) Fałszywe sposoby uczynienia wolności pojmowalną. – e) Wielowymiarowość wolności.c) Oglądanie piękna1. Sąd smaku i sąd logiczny. – 2. Wolna gra mocy poznawczych. – 3. Ważność sądu smaku. – 4. Nadzmysłowość sądu smaku. – 5. Idea estetyczna. – 6. Geniusz. – 7. Jedność przyrody i wolności. – 8. Ograniczenie pojęcia geniuszu. – 9. Piękno i moralność.d) Kantowska filozofia rozjaśniania tego, co nadzmysłoweWprowadzenie: Myślenie intelektualne i wychodzenie ponad nie. – 1. Wiara rozumowa. – 2. Interpretacja religijnych dogmatów „wewnątrz granic samego rozumu”. – 3. Wszechświat.V. Kantowski rozum136
a) Rewolucja rodzaju myślenia1. Droga Kanta. – 2. Rewolucja sposobu myślenia w moralności. – 3. Co ma być osiągnięte na drodze.b) Rozległość przestrzeni pytań KantowskichCztery pytania. – Sens pytania filozoficznego.c) Sceptycyzm Kanta i jego nabywanie ważności (obiektywności)d) Negatywne i pozytywne znaczenie filozofowaniae) Skończoność człowieka i granice rozumu1. Skończoność człowieka. – 2. Granice rozumu: a) Niemożność wywiedzenia podstawowych zdolności. – b) Niepojmowalność wolności. – c) Niepojmowalność odwracania się od radykalnego zła. – d) Za i przeciw rozumowi.VI. Polityka i dzieje156
Wprowadzenie: Kant jako myśliciel politycznya) Podstawowe przemyślenia1. Szary obraz dziejów. – 2. Antynomie wszelkich społeczności ludzkich. – 3. Podstawowe pytanie. – 4. Natura i wolność. – 5. Ograniczenie aspektu dziejowego: a) Postęp. – b) Nasza pozycja i pozycja Opatrzności. – c) Cel ostateczny i cel końcowy.b) Idea społeczeństwa obywatelskiego1. Ustrój „republikański”. – 2. Szczęście i prawo. – 3. „Prawo do sprzeciwu” ani tyrania nie zawierają w sobie żadnego prawa. – 4. Wojna i pokój. – 5. Znaczenie poglądu filozofii dziejów dla działania.c) Droga Oświecenia1. Rola filozofii: a) „Nigdy nie można uczyć filozofii, co najwyżej filozofowania”. – b) Filozofia jako „pojęcie szkolne” i „pojęcie światowe”. – c) Nauczanie mądrości. – d) Krytyczna negacja i swoboda pozytywności. – e) Idealny nauczyciel. – 2. Jawność.d) Epoka Kanta1. Obecna epoka nie jest oświecona, lecz jest epoką Oświecenia. – 2. Epoka absolutyzmu. – 3. Epoka, jeszcze barbarzyńska, zmierza do punktu zwrotnego. – 4. Zwrot dzięki oświeconemu władcy i dzięki Rewolucji Francuskiej. – 5. Możliwość przepowiadania przyszłości.e) Polityczny sposób myślenia Kanta1. Paradoksy przymuszającego zamiaru przyrody i wolnego działania. – 2. Wiara w człowieka. – 3. Granice. – 4. Podstawowe tezy Kantowskiego politycznego rodzaju myślenia. – 5. Doświadczenie i bezwarunkowość. – 6. Ugruntowanie politycznego rodzaju myślenia w myśleniu filozoficznym.f) Zarzuty1. Sprzeczności. – 2. Polityczna wiara Kanta.g) PorównaniaLessing. Hegel. Marks. Kierkegaard.VII. Krytyka Kanta208
Wprowadzenie: Wrogowie Kanta: Cztery przykłady krytyki nieproduktywnej, gdyż wynikającej z radykalnego niezrozumienia. – Drugi rodzaj krytyki: idealiści. Przykład: Fichte.Próba produktywnej krytyki na podstawie zestrojenia z Kantem: trzy stanowiska do krytycznej dyskusji.a) Charakter naukowyb) Droga do „doktryny”1. Propedeutyka i doktryna. Rozczłonkowanie od strony a priori. – 2. Historyczna sytuacja daremności tego kierunku Kantowskich usiłowań. – 3. W pierwszym rozczłonkowaniu obecne już a posteriori, tak jak w ostatnim konkretnym poznaniu obecne a priori. – 4. Gdzie leży punkt wyjścia do krytyki usiłowań doktrynalnych. – 5. Przykłady sensu prawdziwych wypowiedzi Kanta o przyrodzie. – 6. Zestawienie. – 7. Porównanie z Heglem.c) Wymaganie systemu1. Kantowska idea członowej budowy. – 2. Jak Kant rozwija system i systematykę. – 3. System i idea.d) Granice filozofii KantowskiejWprowadzenie: Siła i granice tego, co formalne. – 1. Dzieje. – 2. „Ja myślę”. – 3. Miłość. – 4. Pesymizm. – 5. Dwuznaczność czasowości.e) Sposób myślenia KantaMotywy. – Ujęcie wewnętrzne. – Hołd Schellinga.f) O interpretacji KantaVIII. Historyczna pozycja Kanta, oddziaływanie i znaczenie we współczesności235
1. Oświecenie. – 2. Idealizm niemiecki. – 3. Neokantyzm. – 4. Obecne położenie.Indeks osób241

II–DrogaKantadoﬁlozoﬁikrytycznej

wabstrakcjito,copowszechne.Znakimatematykisązmysłowymiśrodkamipo-

znania,którychmożnaużywaćposiadającpewność,żeniczegonietracisięzpola

zuwagi.Wprzeciwieństwiedotego,słowasłużątylkokutemu,abypamiętać

opowszechnychpojęciach,którychznaczeniezawszemusimymiećbezpośrednio

przedoczyma.

Rozwiązaćzestawieniepoznaniazapośrednictwemanalizy(wﬁlozoﬁi)jest

trudniejaniżelipowiązaćzapośrednictwemsystemuprostepoznaniaiwtenspo-

sóbdotrzećdowniosków(wmatematyce).Dlategometaﬁzykanjestniewątpliwie

najtrudniejszązewszystkichdziedzinwiedzy(Einsichten)ludzkiej;atolinigdy

jeszczeniezostałanapisana”.

Metodaﬁlozoﬁcznajestanalogicznadometodynaukempirycznych,starasię

nopierającsięnaniewątpliwymdoświadczeniuwewnętrznym,tj.bezpośredniej

oczywistejświadomości,odszukaćtakiecechy,którenapewnosącechamijakiejś

ogólnejwłasności”.

Kantdokonujeuwolnieniaﬁlozoﬁiodmatematyki,uznającjednocześ-

niejedynewswoimrodzajuznaczeniematematyki.Chociażniedostrzega

jeszczeróżnicypomiędzymatematykąaﬁlozoﬁą,gdychodziorodzajpew-

ności-wobunaukachpierwszesątwierdzenianiedowodliweiwynikające

znichnastępstwa-topoprzezróżnicęwrodzajutejniedowodliwościosią-

gapodstawęostatecznegoodkrycia:różnicapoleganatym,żematematyka

iﬁlozoﬁamająróżnezadania,innemetodyiinnyrodzajpewności.Zorien-

towanienamatematykęustaje,gdymatematykamabyćpierwowzoremdo

naśladownictwa;natomiastzostajezachowane,oilewrozróżnieniuuznana

zostajesamobytność(Eigenständigkeit)ﬁlozoﬁi.

KantzgadzasięzCrusiusem,żeoprócztwierdzeniaosprzeczności

musiistniećinnapodstawapoznania:bezpośrednieiniedowodliwezasady

podstawowe,pierwszematerialnezasadypodstawoweludzkiegorozumu.

OdrzucajednaktezęCrusiusa:nto,czegoniemogępomyślećinaczejniż

jakoprawdziwe,jestprawdziwe”,oiletezatamiałabystanowićpodsta-

węprawdy.Stwierdza,żeżadnejpodstawyprawdyniemożnawykazać,

awefekciepoznaniejestniedowodliwe.nPoczucieprzekonaniajestprzy-

znaniemprawdy,aleniepodstawądowodu”.

Widaćodrazu,jakdalekosięgająterazwątpliwościKanta.Porozróż-

nieniutego,cologiczne,odtego,corealne(atymsamympowykazaniu

bezsilnościsamegotylkomyślenia)orazuwiarygodnieniutego,żedlaﬁlo-

zoﬁi-wodróżnieniuodmatematyki-nienależyszukaćwłasnejpewno-

ści,drogaKantanieprowadzibynajmniejdobudowytejnowejﬁlozoﬁi.

Brak wyników

Kant

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra