Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
WSTĘP
Proponowaneprzezemnieodczytaniejestrównieżnniesystemowe”
wsensieAllanaNelsonaotyle,oileniezakłada,iżexplicitewyra-
żanypoglądautora(unasKanta)nacharaktericeljegopismjest
bezwarunkowowiążącydlaegzegezy
49
.Wzawartejnapoczątku
Sporufakultetównocieodnoszącejsiędoocenzurowaniajegodzia-
łalnościpisarskiej,Kantprezentujeswojeprzedsięwzięciezapo-
czątkowanepięćlatwcześniejwReligiiwobrębiesamegorozumu
jakoczystofilozoficzneiwyrażaniezrozumieniewobeckrólew-
skichurzędników,którzyuznalitępracęzasekciarskąteologiczną
interwencję,niezaśzasubtelnyfilozoficznywywód.Jednaknawet
ErnstTroeltsch,skądinądżyczliwyoświeceniowymideałomprzed-
stawicieltzw.liberalnejteologii,przyznaje,żepruskacenzuramiała
wystarczającepowody,abyzakwalifikowaćReligięjakowywrotową
wypowiedźteologiczną
50
.
UważnalekturatekstuReligii,jakrównieżinnychpisminotatek
Kantadotyczącychpokrewnychzagadnień,jestnajbardziejnieza-
wodnymsposobempodaniawwątpliwośćpoglądu,jakobyKant
abstrahowałwnichodhistorycznychwiarizajmowałsięjedynie
nczystąreligiąrozumu”,którącodozasadymożerealizowaćkażda
znich.Nakartachniniejszejpracyówkonfesyjnycharakterpism
Kantawypływanapowierzchnięizostajepoddanyanalizie.Uznaje
więconaprymatteologicznegoznaczeniapismoreligii
filozofazKrólewca.Niebyłotozałożenieprzyjętenapoczątku
mojejpracy.Wypłynęłoonozlekturyipróblepszegozrozumienia
myśliKanta,któreobejmowałybadaniekontekstuhistorycznego,
wjakimdochodziładogłosu,formowałasięiwkońcuoddzia-
ływała.Zaargumentnarzecztakiegopodejściamusiposłużyć
niniejszapracawziętajakocałość.
Nakoniecchciałbymuczynićjeszczedwazastrzeżenia,które
łączypostaćLeoStraussa.Proponowanatutajinterpretacjanie
andItsHistory:AimsandMethodsintheStudyofEarlyModernPhilosophy,
red.M.Laerke,J.E.N.Smith,E.Schliesser,NewYork2013,s.258-278.
49Por.A.Nelson,PhilosophicalSystemsandTeirHistory[w:]Philosophy
andItsHistorył,s.236-257.
50
Por.E.Troeltsch,DasHistorischeinKantsReligionsphilosophie,Berlin1904,s.43.
