Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ikulturpodwzględemwłaściwychimhistorycznych
„wzorcówrozwojowych”.Wobrębietegopierwszego
podejmowanesąszczególniewątkiwpływu
piśmienności(lub–wprzypadkukultur„oralnych”–jej
braku56)narelacjemiędzydanymspołeczeństwem
aśrodowiskiem,wktórymonożyje(chodzituzarówno
oświatnatury,jakioinnegrupyludzkie,stanowiące
dlaniegopartnerówinterakcjikulturowych).Ztym
drugimzwiązanajestprzedewszystkimkrytyka,której
Goodypoddajeeuropocentryzmwewspółczesnej
historiografiiinaukachspołecznychwogóle
–stanowiącyprzedmiotrozważańniniejszegotekstu.
Tychdwóch„pól”twórczościJackaGoody’egonie
należytraktowaćjakooddzielonychwjakiśwyraśny,
kategorycznysposób,anitymbardziejdokonywaćich
chronologicznegopodziału(wcześniejszyokrestoetap
badańnad„piśmiennością”,„póśnyGoody”tokrytyka
europocentryzmu57).Uzupełniająsięoneiwarunkują
wzajemnieprzynajmniejpodtrzemawzględami:1).
Problempiśmiennościdotyczytego,coGoodynazywa
„technologiamiintelektu”–środkamisłużącymi
dopoznawaniaświata,którezkoniecznościwiążąsię
zgromadzeniem,dystrybucjąizarządzaniemwiedzą,
czyliwładząorazwynikającymizdostępudoniej
nierównościami(ostateczniepodziałnakultury
piśmienneiniepiśmiennepokrywasięzrozróżnieniem
namożnych–dominującychipoddanych–
zdominowanych,zarównowobrębiejednej
społeczności,jakimiędzyróżnymigrupamiludzkimi
czykulturami)58.2).Badanieróżnicipowiązań,
podobieństwmiędzyspołeczeństwamimożliwejest
wyłącznieprzezpryzmattego,comoglibyśmynazwać
„trajektoriami”ichrozwoju,czylisposobuzdobywania
przeznieumiejętnościtechnologicznych,politycznych
iekonomicznych,orazbudowaniasystemówwiedzy,
wktórymtoprocesiedecydującąrolęodgrywapismo
izwiązaneznimwynalazki(takiejakprasadrukarska
ipapier)59.3).Praktyczniewszystkiepublikacje
Goody’egostanowiąwyrazpowiązaniazesobąobydwu
