Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
17
poszukiwaniewżyciusensu,celuiznaczenia,naconieprzewidujesięanimiejsca,
aniczasuwramachprocesuedukacji,tomożesięokazać,żejesttontowar”elitarny,
doktóregodostępzyskująostatecznietylkoświetniewykształceniiekonomicznie
uprzywilejowani.
Postawabadawcza,którąprezentuję,osadzonajestwkontekściepedagogikian-
tropologicznej.KrystynaAblewiczpisze:nNajgłębszysensbadańpedagogicznych
jestbowiemodpowiedziąnapytanienietylko,wczymzawierasięnajistotniejszy
sens»byciaczłowiekiem«,leczzmierzadouchwyceniawarunkówumożliwiających
realizacjętegosensu”30.WdalszejczęściswojejksiążkiautorkaprzytaczasłowaOt-
tonaF.Bollnowa:
To,cojestnwłaśniepedagogiczne”
,toperspektywa,wybórtego,copedagogicznieważne,ale
przedewszystkimkonkretnarealizacja,toznaczydokładneprzemyślenie,wjakisposóbwy-
pracowane[wtejperspektywie-K.A.]interpretacjemogązostaćzrealizowanewpraktyce
31
.
Wprezentowanejpracywidzęspełnienieobydwuprzytoczonychwpowyższych
cytatachwarunkówpedagogicznegobadania.Popierwsze,podejmujęsiętutajre-
fleksjinadwizjączłowieka,włączającdoniejzaniedbanywymiarduchowy,mający
zasadniczeznaczeniewsytuacjiwychowywaniaikształcenia.Wtymceluodwołuję
siędoszerokiegohoryzontunaukspołecznych,wktórymwątekduchowościjawi
sięjakostaleobecnyiważny,ijednocześnienaróżnesposobymarginalizowany.Po
drugienatomiast,poddanieanalizowanejkategoriiprocesowiracjonalizacjipoprzez
jejkrytycznąanalizętoruje,jaksądzę,drogędouczynieniazduchowościkategorii
pedagogicznieużytecznej.Mojepodejściemetodologicznejestinspirowanebada-
niemhermeneutycznymopartymnakategoriirozumienia,którestanowisposób
poznawaniarzeczywistościspołecznej.
W
.Diltheywbadaniachhermeneutycznychupatrywałmetodologicznąpodstawęnaukkul-
turowych(oduchu),wśródktórychnajpierwhistoriawysuwałasięnaplanpierwszy,później
filozofiajakorefleksjanaddziejamiwidzianymizperspektywyprzyjmowanejwobecnich
postawypoznawczejbadacza32.
Jestemwpełniświadoma,żepytanieoto,naileiczywogólebadanieherme-
neutycznespełniawarunkimetodynaukowej,prowokujespory.Podejścieherme-
neutycznemożebyćwięcwidzianeraczejjakopewnapostawabadawcza,sposób
byciawświecie,jakodrogowskazmetodologicznyniższczegółowamapa.Nie-
mniejjednaksamaodwołujęsiędotejtradycjibadawczejnierzadkostosowanej
30
K.Ablewicz,Teoretyczneimetodologicznepodstawypedagogikiantropologicznej.Studiumsytuacji
wychowawczej,WydawnictwoUniwersytetuJagiellońskiego,Kraków2003,s.23.
31
O.F
.Bollnow,DieanthropologischeBetrachtungsweiseinderPädagogik,NeueDeutscheSchule,
Essen1975,s.49-50[w:]K.Ablewicz,Teoretyczneimetodologicznepodstawypedagogikiantropo-
logicznej…,s.68.
32
K.Ablewicz,Badaniahermeneutycznewpedagogice[hasłow:]EncyklopediapedagogicznaXXI
wieku,t.1,red.prowadzącyE.Różycka,WydawnictwoAkademickienŻak”
,Warszawa2005,
s.291-296.
