Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Bł.JohnHenryNewman,Kazania.Wybór
umysłowegozdogmatyzmemreligijnyminierozumującąwiarądziecka
światniewidziałnigdy[...]D28...
*
Przyświadczenieprawdzieobjawionej-takjaktopojmujeNewman
-wynikazatemzuznaniaautorytetuKościoła,jegopowagiinieomyl-
nościwsprawachwiaryimoralności.CzytamynakartachApologii:
Wierzęwcałośćobjawionegodogmatutak,jakbyłonnauczanyprzez
Apostołów,jakzostałprzeznichprzekazanyKościołowiijakmniejest
przezKościółobwieszczony.Przyjmujęgojakonieomylnieinterpreto-
wanyprzeztęwładzę,którejjestwtensposóbzlecony,itymsamym
będziewpodobnysposóbdalejinterpretowanyprzeztęsamąwładzę
ażdoskończeniaczasów.(A366)
Wtymmiejscutrzebabyzapytać-takjaktojużwielokrotnieczy-
niono-czyowabezwarunkowainieograniczonawiarawdogmatnie
godziprzypadkiemwprawarozumuisumienia,czynieoznaczaich
całkowitej(alboprzynajmniejdalekoidącej)deprecjacji;czy-podążając
dalejtymwłaśnietokiemmyślenia-samNewman(nowoczesnyapolo-
getachrześcijański),dającplacetnagłoszeniedogmatycznejprawdy
Kościoła,niepodważałswejoryginalnejformacjihumanistycznejwyra-
stającejzuznaniadlaideiiprawsumienia29.AutorApologiimógłbyna
tezarzutyiwątpliwościodpowiedziećnastępująco:
[...]chrześcijaństwokatolickieniejestprostymwyrazemabsolutyzmu
religijnego,aleprzedstawiaciągłyobrazAutorytetuiSąduOsobistego,
naprzemianpostępującychicofającychsię,jakodpływiprzypływ
morza[...].(A368)
28M.Zdziechowski,Pesymizm,romantyzmł,t.II,s.172.
Innąformąkomentarza(lubraczejautokomentarza)idopowiedzenia-zarównodo
przytoczonegowyżejfragmentuApologii,jakidowypowiedziZdziechowskiego-niech
będątakieotosłowaNewmana:DNieargument[logiczny-dod.ŁF],apowagaKościoła
jestnajwyższąregułąiodpowiedniądyrektywądlakatolikówwsprawachwiaryD(John
HenryNewman,Ideauniwersytetu,s.101).
29DDogmatycznyDaspektrefleksjireligijnejNewmanabudziłwyraźnyniepokój
umyślicielinależącychdoformacjimodernistycznej,mającychbardziejDliberalneDza-
patrywanianarelacjemiędzyindywidualnymsumieniemakościelnymnauczaniem.Itak
naprzykładKarolLudwikKoniński(1891-1943)zanotowałwswymdzienniku:D[...]co
innegoNewmanmistyk,czującyBoga,myGodandmyself,iNewmanczłowiekprawy
głęboko,iN[ewman]oryginalnyapologeta,coinnegoN[ewman]dogmatyk,którysank-
cjonował[...]jedyniezbawiającyKościółkatolickiD(K.L.Koniński,Uwagi1940-1942,
wybór,wstępiprzypisyB.Mamoń,Poznań1987,s.138).
