Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Rozdział1.Istotaunikaniaopodatkowania
opodatkowania(ang.taxavoidance)przeciwstawiasiępojęciuuchylaniasięodopo-
datkowania(ang.taxevasion).Wobuprzypadkachnastępujetensamskutek,awięc
zmniejszeniewysokościobciążeńpodatkowych.Granicamiędzynimizwiązanajest
zocenązgodnościzprawemczynnościpodjętychprzezpodatnika.Czynnościpodejmo-
wanewramachuchylaniasięodopodatkowaniasąprawniezakazane,zaśwprzypadku
unikaniaopodatkowaniatakniejest.Wprzypadkuunikaniaopodatkowaniapodatnik
zmniejszaobciążeniapodatkowewsposóblegalny,wykorzystującmetodyiśrodki
dozwoloneprzezprawopodatkowe4.Uchylającsięodopodatkowania,podatnikwy-
konujeczynnościzakazaneprzezprawo,awięcjegozachowaniejestsprzecznezliterą
prawaiwkonsekwencjinastępujezłamanieprawa5.Wobuprzypadkachprowadzito
dominimalizacjiobciążeńpodatkowychlubdocałkowitejeliminacjiobciążeńpodatko-
wych6.Przyunikaniuzmniejszeniewysokościobciążenianastępujewsposóbsztuczny,
przyczymouznaniudanegosposobuunikaniazanielegalnybądźlegalnydecydują
takieczynnikijak:motywydziałania,fikcyjnośćtakiegodziałania,wysokośćkorzyści
uzyskanychwwynikutakiegodziałania,wkońcukwalifikacjatakiegodziałaniaprzez
organypodatkowe7.Unikanieopodatkowaniaobejmujejednąlubwięcejpołączonych
czynności,któreniemająinnegocelugospodarczegopozauniknięciempodatkuna-
leżnegowinnychokolicznościach,któremożnajednocześnieokreślićjakosztuczne8.
Unikanieopodatkowaniamożepolegaćnazapłaciepodatku:
-wmniejszejwysokościlubwcale,
-wniewłaściwejjurysdykcjipodatkowej,
-wniewłaściwymczasielubniewłaściwejwysokości,którawistociepowinnabyć
zastosowanadlaokreślonejczynności9.
Częstopojęcieunikaniaopodatkowaniautożsamiasięzwykorzystywaniemlukwprawie
wceluoptymalizacjipodatkowej10.Takieujęciejestjednakzbytdużymuproszczeniem.
Wramachunikaniaopodatkowaniawykorzystujesięinstytucjeikonstrukcjedopusz-
czoneprzezprawo,wtymrównieżwwynikuistnieniaobszarównieuregulowanych,
którepowinnybyćuregulowane,mającnawzględziezasadęracjonalnegoustawodawcy.
Unikanieopodatkowaniaprowadzidomniejszychwpływówdobudżetuzdochodów
podatkowych.Jegowynikiemjesttakżenierównomierneobciążeniepodatkowepo-
datników11.
4A.Gomułowicz,J.Małecki,Podatkiiprawopodatkowe,Warszawa2011,s.293.
5L.Kaplow,Taxation,nDiscussionPaper”2006/542,Cambridge2006,s.71;J.Głuchowski,Oazypo-
datkowe,Warszawa1996,s.54.
6A.Gomułowicz,J.Małecki,Podatki...,2011,s.293-294.
7J.Głuchowski,Oazy...,s.52.
8LordTempleman,TaxandtheTaxpayer,nLawQuarterlyReview”2001/117,s.575-588.
9R.Murphy,ClosingtheEuropeanTaxGap.AreportforGroupoftheProgressiveAllianceofSocialists
&DemocratsintheEuropeanParliament,TaxResearchLLP
,www.taxresearch.org.uk,s.24.
10
B.Salanié,TeEconomics...,s.153.
11
V.R.RuizAlmendral,TaxAvoidanceandtheEuropeanCourtofJustice.WhatisatStakeforEuropean
GeneralAnti-AvoidanceRules?,nIntertax”2005/12,s.561.
