Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.24
Księgapierwsza.Częśćogólna
dzialnoścideliktowej
446
(zob.komentarzdoart.445i448);tosamoodnieśćnależydoroszczeniaonapra-
wienieszkodywyrządzonejnaruszeniemdóbrosobistych(art.24§2).
III.Środkiochronydóbrosobistych
7.Roszczenieoustalenie(art.189k.p.c.)jestzaliczanedośrodkówochronydóbrosobistych,jakożemoże
onowkonkretnymprzypadkuokazaćsięwystarczającedlauchyleniazagrożeniaczyzapobieżeniadalszym
naruszeniom,azarazemdaćpokrzywdzonemusatysfakcję
447
.Roszczenietojestśrodkiemniemajątkowej
ochronydóbrosobistych,adoskorzystaniazniegowystarczywykazaniezagrożeniadobraosobistego.
8.Roszczenieozaniechaniejestśrodkiemniemajątkowejochronydóbrosobistych;jegoprzesłankęstanowi
zagrożeniebądźnaruszeniedobraosobistegoiaktualizujesięonowtedy,gdyistniejeuzasadnionaobawa
przyszłychnaruszeń(dokonanychporazpierwszybądźponawianych)
448
.Chodziprzytymnieostanobawy
postroniepowoda,leczstanzagrożeniaujmowanywkategoriachobiektywnych
449
.Dochodzączaniechania,
należywskazaćokreślonedziałania,któremiałybybyćzaniechane;uwzględniającpowództwo,sądprecyzyj-
nieokreślazakresobowiązkupozwanego,niedopuszczalnyjestbowiemtylkoogólniesformułowanyzakaz
naruszaniadobraosobistegopowoda
450
.Celemtegoroszczeniajestzapobieżenieprzyszłymnaruszeniom,
zatemmaonocharakterprewencyjny.Jakoprzykładmożeposłużyćnakazzaprzestaniaoznaczaniaprzez
pozwanegoprodukowanychprzezniegowyrobówopakowaniem,naktórymwidniejeokreślonesłowo
451
.
9.Roszczenieodopełnienieczynnościpotrzebnychdousunięciaskutkównaruszeniadobraosobistegojest
środkiemniemajątkowejochronydóbrosobistych;możepolegaćnp.nażądaniuwybudowaniaekranówaku-
stycznychwprzypadku,gdydobremzagrożonym/naruszonymprzezhałasjestprawodospokoju.Wszcze-
gólnościprzedmiotemroszczeniamożebyćzłożenieoświadczeniaodpowiedniejtreściiwodpowiedniej
formie.Żądanietopowinnozostaćsprecyzowaneprzezosobędochodzącąochronypoprzezsformułowanie
treścioświadczenia,któregozłożeniasiędomaga,gdyżdopierookreślonatreśćpostulowanegooświadczenia
zostajepoddanaosądowi
452
.Oświadczeniemożeobejmowaćodwołanie,sprostowanie,wyjaśnienie,stwier-
dzeniefaktówbądźwyrażenieżaluitp.
453
Sądniejestjednaktreściątakiejpropozycjizwiązany;możein-
gerowaćwjejtreść
454
,anawetwedługniektórychpoglądów-sformułowaćjąnanowo,jeśliniezrobiłtego
powód
455
.Zregułytrzebazachowaćadekwatnośćformyoświadczeniapozwanegodoformuły,wjakiejdo-
szłodonaruszeniadobraosobistego;nieadekwatnebyłobyzatemnp.domaganiesięprzeproszeniawprasie,
jeślinaruszeniezostałodokonaneniepublicznie
456
.Zdarzająsięjednakrozstrzygnięciapomijającetęregułę,
np.nakazaniedokonaniaogłoszeniawprasiewprzypadkunaruszenianietykalnościcielesnejczłowieka
457
.
Sentencjawyrokupowinnaściśleokreślaćczynność,któramazostaćpodjęta,azatemsformułowaniatreści
oświadczenianiemożnapozostawićpozwanemu,zobowiązującgotylkoogólniedoprzeproszenia
458
.
10.Roszczenieozadośćuczynieniepieniężneznajdujepodstawęprawnąopróczart.24takżewart.448,
awprzypadkuochronyzdrowia,wolnościiintegralnościseksualnejponadtowart.445(szerzejzob.ko-
mentarzdoart.445i448;wtymmiejscujedynieskrótowozostanąwskazaneistotnecechyzadośćuczynie-
nia).Zadośćuczynieniepieniężnezakrzywdęjestśrodkiemmajątkowejochronydóbrosobistych,wramach
którejnabierawagiprzesłankawinynaruszyciela.Stanowionowyrazprzeświadczenia,żemożliwejestna-
446
WyrokSNz19.01.2007r.,IIICSK358/06,LEXnr277289;wyrokSNz12.12.2002r.,VCKN1581/00,OSNC2004/4,poz.53.
447
Zob.Z.Radwański,A.Olejniczak,Prawo…,2011,s.174-175.
448
Zob.wyrokSNz26.02.1965r.,IICR13/65,OSNC1965/10,poz.174.
449
Zob.np.A.Szpunar,Ochronadóbr…,s.239.
450
Zob.np.J.Sadomski,Naruszeniedóbrosobistychprzezmedia.Analizapraktykisądowej,Warszawa2003,s.101.
451
WyrokSNz14.12.1990r.,ICR529/90,OSNC1992/7-8,poz.136.
452
WyrokSNz22.12.1997r.,IICKN546/97,OSNC1998/7-8,poz.119;wyrokSNz11.01.2007r.,IICSK392/06,LEXnr276219.
453
WyrokSNz8.02.1990r.,IICR1303/89,OSNC1991/8-9,poz.108.
454
WyrokSNz11.01.2007r.,IICSK392/06,LEXnr276219.
455
Zob.m.in.B.Kordasiewicz,Jednostka…,s.125.
456
WyrokSNz8.02.2008r.,ICSK345/07,M.Praw.2008/5,s.229;wyrokSAwKatowicachz31.01.2007r.,IACa1682/06,LEXnr307313.
457
WyrokSNz30.12.1971r.,IIICZP87/71,OSNC1972/6,poz.104.
458
WyrokSNz19.01.1982r.,IVCR500/81,OSNC1982/8-9,poz.123;wyrokSNz7.07.2005r.,VCK868/04,LEXnr196405.
72
AnnaSylwestrzak
