Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp.Katolicyzmapokusatotalitarna.Próba
diagnozy
TotalitaryzmbyłbezwątpieniahańbąXXwieku,nietylko
wwymiarzeeuropejskim,lecztakżeglobalnym.Zagadkajego
pojawieniasięnieprzezprzypadekzostałanazwanaprzezśw.Jana
PawłaIImisteriuminiquitatis–tajemnicąnieprawości1.Waga
problemunakazujenamjednakniepoprzestawaćnatymprostym
stwierdzeniu,aleszukaćodpowiedzinapytanie,dlaczego
doświadczenietotalitaryzmudotknęłotakwielespołeczeństw
wminionymstuleciu,awgruncierzeczydotykatakżeniektórychnam
współczesnych.
Pytanieototalitaryzm,oprzyczynypojawieniasięiznacznej
trwałościtegostraszliwegowypaczeniaspojrzenianaczłowieczeństwo,
jestzarazempytaniemosytuacjegraniczne,wktórychmożeznaleźć
sięczłowiek,ioto,jakzmoralnegopunktuwidzeniapowiniensię
wnichzachować.Wydajesiędotykaćnajbardziejfundamentalnych
aspektówsensuludzkiejegzystencji–zarównowjejwymiarze
indywidualnym,jakizbiorowym.Wtejsytuacjinaturalnestajesię
zadanieuzupełniającegopytania:orelację,jakaistniejemiędzy
totalitaryzmemasferąreligijną,zwłaszczaorelacjęmiędzy
totalitaryzmemachrześcijaństwem.
Literaturanaukowa–historyczna,filozoficzna,atakże
tawytworzonaprzeznaukispołeczne–próbujeodpowiedzieć
napytanie,czypowstanietejspecyficznejformyorganizacjipaństwa,
społeczeństwaizbiorowejmentalności,jakąbyłtotalitaryzm,który
pojawiłsięnaareniedziejówwXXwieku,byłozjawiskiem
wynikającymztradycjichrześcijańskiejcywilizacjizachodniej,czy
raczejstanowiłokonsekwencjębuntuwobecniej.Czybyłtoradykalny
rezultattrwającegooddwóchlubtrzechstuleciprocesusekularyzacji,
czyraczejnowoczesnaformadawnegofanatyzmureligijnego?
PolacywXXwiekudoświadczylizbrodnidwunajbardziej
agresywnychtotalitaryzmów–najpierwwokresiemiędzywojennym,
zeszczególnymuwzględnieniemrewolucjibolszewickiej,którejwielu
naszychrodakówbyłoświadkami,atakżewojnypolsko-bolszewickiej,
anastępniewlatachIIwojnyświatowejorazwczasachpanowania