Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
wprzypadkuedukacjiwyższejjestnieadekwatneiniefunkcjonalnezbardzo
prostegopowodu:wrzeczywistościwsektorzeszkolnictwawyższegoproduko-
wanesądobraróżnegorodzaju–pozawiedzączykwalifikacjamizawodowymi
(niepełnedobropubliczne)sąnimitakżestatuszwiązanym.in.zprestiżem
ukończeniaokreślonejuczelni(dobropozycyjnejakoczystedobroprywatne)oraz
dobrarelacyjne,np.funkcjonowaniewokreślonychsieciachspołecznych(element
zarównoindywidualnego,jakiwspólnotowegokapitałuspołecznego).
Wspomnianetrzyrodzajedóbrwytwarzanychwtokuedukacjiwyższejmają
charakterheterogeniczny,alesąwobecsiebiewspółzależne–produkcjajednego
dobrajestściśleuzależnionaodprodukcjiinnego.Cowięcej,charakterproduko-
wanegodobraniezależyodtypuwłasnościszkółwyższych.Uczelniepubliczne
mogąoferowaćdobraprywatne,iodwrotnie–uczelnieprywatne,kształcąc
studentów,mogągenerowaćpozytywneefektyzewnętrzne.Dobrymprzykładem
sytuacji,wktórejuczelniepublicznetworzączystedobraprywatne,sąwspo-
mnianedobrapozycyjnewpostacistatususpołecznegonabytegoprzezstudentów
–prestiżoweuczelnie(takżepubliczne),wybierającstudentówspośródlicznej
grupykandydatów,dystrybuująindywidualnekorzyści,którewdużymstopniusą
zarównorywalizacyjne(wzrostliczbyabsolwentówprestiżowejuczelnizmniejsza
jejprestiż),jakiwykluczające14.
Wkontekściepowyższychrozważańtrzebazwrócićuwagęnajeszczejeden
ważnyelement,jakimjestzdolnośćdookreśleniabeneficjentówedukacjiwyższej.
Wdobiepostępującychwostatnichdekadachprocesówglobalizacyjnychpubliczne
korzyścizedukacjiwyższejulegająumiędzynarodowieniu.Wrezultaciepaństwo,
któretraktujeedukacjęwyższąjakodobropubliczne,będzieskłonnesfinansować
kosztystudiów,liczącnauzyskaniepozytywnychefektówzewnętrznych,takich
jakwzrostjakościkapitałuludzkiegoiwyższypoziomwzrostugospodarczego.
Poukończeniustudiówdanaosobamożejednakwyemigrować,cosprawi,że
korzyścizjejwykształceniabędąmiałydlategopaństwacharakterwyłącznie
prywatny(pozytywneefektyzewnętrznezostaną„przejęte”przezinnepaństwo)15.
Dlategomającnauwadzewymienionepowyżejtrudności,S.Marginsonzapropo-
nowałnową,syntetycznądefinicjędóbrpublicznychiprywatnych.Wjegoujęciu
dobrapublicznetodobra7które:
1)sąwznacznymstopniunierywalizacyjnei/lubniewykluczająceoraz
2)sąpowszechniedostępnewspołeczeństwie.
Konsekwentnie,przyjmującrozróżnieniezaproponowaneprzezMarginsona,
dobraniespełniającechoćbyjednegozpowyższychwarunkówsądobramiprywat-
14S.Marginson7op.cit.7s.307.
15Ibidem7s.310.
