Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
15
wieństwaiświeckiegomożnowładztwa)isiłamizewnętrznymi(wład-
cykrajówsąsiednich)zapomocąśrodków,jakieuznanozanajlepsze
spośróddostępnychwdanejsytuacji,czyliprzemocyalbopokojowych
negocjacji,anajczęściejkombinacjiobumetod.Takidynamiczny,nie-
formalnycharaktermiałyugrupowania,któreodgrywałymniejsząlub
większąrolęwpolitycePolskiiinnychkrajóweuropejskichkońcaXIw.
Stanowiłyonenieformalnegrupyinteresów,wktórychgłównymczyn-
nikiemspajającymbyływięziosoboweocharakterzerodowym(pokre-
wieństwolubpowinowactwo)i/lubklientelnym(bycieDczłowiekiem”
kogośsilniejszegoczybardziejwpływowego,relacjetypuwódz-druży-
na;wPolscewtymokresieprawdopodobnieniewystępowałysforma-
lizowanestosunkiwasalne,takiejaknaZachodzie).Grupytakiemogły
miećrównieżcharaktersprzysiężenia(coniuratio).Charakterosobowy
miałowreszcieito,copowszechnienazywasięwhistoriografiistosun-
kamimiędzynarodowymiczymiędzypaństwowymi.Określenietobę-
dziestosowanetakżewniniejszejpracy,jednakpamiętaćtrzeba,że
stanowionopewienskrótmyślowy.Wpraktycechodziłobowiem,tak
samojakwstosunkachwewnętrznych,orelacjemiędzykonkretnymi
osobami,czyliwładcamiiichludźmi,główniemożnymiświeckimi
iduchownymi.ZresztąwogólegranicamiędzyDstosunkamiwewnętrz-
nymi”iDzagranicznymi”byławtymokresiepłynna25.Taksamopłynne
byłygranicemiędzyróżnymiformamizależnościterytoriów(awzasa-
dzieichmieszkańców)odwładzyzwierzchniejróżnegoszczebla.Za-
miasttypowejdlaczasównowożytnychzerojedynkowejalternatywy
Dcałkowitapodległość”-Dpełnaniepodległość”istniałocałekontinuum
różnychformwzajemnychzależności26.
JanAdamusstwierdził,żeDprzezustakronikarza[Galla]mówisam
Krzywousty”27.Byćmożejesttopewnanadinterpretacja,jednaknie-
wątpliwiekronikarz,obracającysięwśródludzizotoczeniaksięciaBo-
lesławaidziałającynaichzlecenie,starałsięzapisywaćjaknajdokład-
niejto,czegosięodnichdowiedział.Zjednejstronybyłtowymógjego
zleceniodawcówiobawaoewentualneskutkiichdezaprobaty,zdru-
giejkonsekwencjaówczesnychwyobrażeńorolihistorykajakomożli-
25Por.D.A.Sikorski,Ostosunkach,s.256,257.
26Por.A.Pleszczyński,DAmicitia”,s.54,55.
27J.Adamus,OmonarchiiGallowej,Warszawa1952,s.37.
