Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wstęp
wiewiernegoprzekazicielazasłyszanychlubprzeczytanychinformacji.
Wydajesię,żeinformacje,którychwiarygodnośćbudziłajegowątpli-
wości,ponieważnp.słyszałteżoinnejwersjiwydarzeń,którejjednak
zprzyczynpolitycznychwolałniepodawać,albowersjaprzekazana
przezinformatorówwydawałamusiępoprostumałowiarygodna,za-
znaczałzapomocąsformułowańtypuDjakmówią”lubzbliżonych,któ-
remożnauznaćzaformędodatkowejstrategiiuwiarygodniającejalbo
wyrażeniaswoistegovotumseparatum.
Wydajesię,żespecyfikękonstruowaniaobrazuwydarzeńprzez
GallatrafnieująłE.Skibiński:DOpisywanewydarzeniasąstaranniedo-
bierane,takabyspełniałypolityczneceletekstu.Kronikarzpomijaprzy
tymczasemsprawynajważniejsze,jeżeliniepasujądoówczesnejpoli-
tycznejpoprawności.Ponieważjednakodnosisiędorzeczywistości,
októrejpamięćprawdopodobnietrwałanadaluwspółczesnychpo-
wstaniudzieła,niemożeukładaćopowiadaniadowolnie,dlategoteż
wnarracjikronikarskiejpojawiająsięróżnegorodzajulukiinieciągło-
ści”28.Takainterpretacjapostępowaniakronikarza,uzasadnionana
gruncieówczesnychkoncepcjinatematmetodopisywaniadziejów,ma
dalekoidąceimplikacjedlarekonstrukcjiwydarzeńnapodstawiejego
dzieła.Wskazuje,żehistorykmaograniczonepolemanewruwrekon-
strukcjiwydarzeń,októrychGallzjakiegośpowoduniechciałlubnie
mógłnapisaćwprost.Kronikarzwpolityczniedrażliwychprzypadkach
raczejprzemilczałniewygodneelementylubdokonywałichreinterpre-
tacjiwodpowiadającymmuduchu,natomiastniewprowadzałodbior-
cówświadomiewbłąd.Takiepostępowaniebyłobyzjednejstrony
sprzecznezjegopoczuciemmoralności,azdrugiej,comożeważniej-
sze,podważałobywoczachodbiorcówwiarygodnośćdzieła,atymsa-
mymprzekazywanegoprzezeńkomunikatu.
KrzysztofPomianzwróciłuwagę,żekronikarzepragnęliprzekazy-
waćhistorięprawdziwą,alebyłatoinnakategoriaprawdyniżta,na
jakiejzależynowoczesnemuhistorykowi.Kluczoweznaczeniemiało
przedewszystkimwierneprzekazaniewiadomościowydarzeniach,tak
jakpiszącyjepoznałzobdarzonegoodpowiednimautorytetemźródła
pisanegolubustnego,ewentualniezautopsji29.Pozatymważnebyło
wydobyciegłębszegosensudziejówitraktowaniegojakoźródłapo-
28E.Skibiński,Przemianywładzy,s.127.
29K.Pomian,Przeszłośćjakoprzedmiotwiary.Historiaifilozofiawmyśliśredniowiecza,
Warszawa1968,s.77,78.
