Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przyczynęcelowąiprzyczynęsprawczą.Koniecznośćitrudnośćtego
zadaniapodkreślałHumewDialogachoreligiinaturalnej.
Pojęcie„ładu”jestwięcpowiązanezpojęciembytuaktualnego
jakowymagającegorealizacji,którąjestkonkretnespełnienie.
Spełnienietojestrealizacjączegośjednostkowego,odpowiadającego
danemubytowi.Niemożnagopojmowaćjakoskładnika
przyczyniającegosiędowłasnejkonkrescencji;jesttopierwotnyfakt,
właściwydladanegobytu.Pojęcie„spełnienia”jestpojęciem„bytu
wjegokonkretności”wyabstrahowanegoz„procesukonkrescencji”;
jesttorezultatoddzielonyodprocesuitracącytymsamymaktualność
atomowegobytu,któryjestjednocześnieprocesemirezultatem.
„Spełnienie”zapewniaelementjednostkowystrukturzebytu
aktualnego–tenelement,którydoprowadziłdozdefiniowania
substancjijako„niewymagającejniczegoopróczsiebiesamej,aby
istnieć”.„Spełnienie”jestjednakraczej„nadmiotem”niż
„substancją”czy„podmiotem”.Domykaonobyt,anadmiotwnosi
swójcharakterdokreatywności,zasprawączegonastępujestawanie
siębytówprzekraczającychbytwyjściowy.„Formalna”rzeczywistość
danejaktualnościnależydojejprocesukonkrescencji,aniedojej
„spełnienia”.Wtensposóbfilozofiaorganizmuinterpretuje
Platońskiezdanie„inieistniejenigdyrealnie”[2];nadmiotmożebyć
bowieminterpretowanytylkowkategoriachswojej„przedmiotowej
nieśmiertelności”.
„Spełnienie”jestpojęciemrodzajowym,między„spełnieniami”
różnychbytówwystępująkonkretneróżnice,wtymgradacja
intensywności.Tekonkretneróżnicemogązostaćwyrażonejedynie
przezanalizęskładnikówkonkrescencji,zktórejrodzisiębyt
aktualny.Intensywnośćspełnieniajestwzmacnianaprzez„ład”
wfazach,zktórychrodzisiękonkrescencjaiprzezktóreona
przechodzi;„nieład”zaśosłabiaintensywność.Składniki
konkrescencjisąwięc„wartościami”przyczyniającymisię
do„spełnienia”.Konkrescencjajestzatembudowaniemokreślonego
„spełnienia”,którestanowizwieńczenieaktualnejwięziodrębnych
składników.Proceskonkrescencjikończysięosiągnięciemwpełni
określonego„spełnienia”,akreatywnośćprzechodzitymsamym
