Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
intelektualnychmocyorazzainspirowanienajbardziejintensywnego
umiłowaniaprawdy,awszystkotobezwzględunato,dojakich
rezultatówowamocmożedoprowadzić,nawetgdybyokazywałysię
onezupełnieodmienneodtych,którezamierzyłnauczyciel.
Podkreślamytenaspektniedlatego,abyśmyuznawaliopinie
zapozbawioneznaczenia,alewłaśnieztejprzyczyny,
żeprzypisujemyimogromnąwagę;proporcjonalniedostopnia
intelektualnejmocyiumiłowaniaprawdy,jakieudasięwytworzyć,
wzrastapewność(cokolwiekmogłobysięzdarzyćwkażdym
poszczególnymprzypadku),żeichowocembędzieuformowanie
prawdziwejopinii;tymczasemzarównomocintelektu,jak
iumiłowanieprawdysąniemożliwewszędzietam,gdzieosobie
wnioskującejprzedstawiasięzawczasukonkluzje,dojakichpowinna
dojść.
Nieposuniemysięwtychpostulatachdoabsurdu,bytwierdzić,
żenauczycielniepowinienprzedstawiaćwłasnychopiniijako
prawdziwychaniużywaćswoichzdolności,byprzedstawićjewjak
najmocniejszymświetle.Powstrzymaniesięodtegorodzajupraktyk
byłobyrównoznacznezpropagowaniemnajgorszegozewszelkich
intelektualnychnawyków,mianowicietego,bynieznajdywać,awięc
inieposzukiwaćwczymkolwiekpewności.Nauczycielniemoże
jednakbyćzakładnikiemjakiegokolwiekświatopoglądu;niechodzi
równieżoto,czyjegosubiektywneopiniesątrafne,czynie,lecz
oto,czydobrzeznapoglądyinnychludziiczybeznarzucania
własnychpotrafisprawiedliwiewyłożyćstojącezanimiracje.Wtym
właśnieduchunauczasięnajważniejszychprzedmiotów
nauniwersytetachwNiemczechiweFrancji.Zgodniezpanującątam
zasadąnategotypustanowiskawybieranisąnajwybitniejsi
nauczyciele,bezwzględunaichpoglądy,cizaśsązobowiązani
prowadzićnauczanieopartenaswobodnychposzukiwaniach,anie
naindoktrynacji.
Takpowinnawyglądaćnaczelnazasadawszelkichinstytucji
akademickichmającychzacelformowaniewybitnychumysłów.
Szczegółyniemogąbyćzbytróżnorodneiobszerne.Literatura
antycznazpewnościąstanowiłabyznacznączęśćtegorodzajunauki,
