Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
te
aspekty
chrześcijańskiejLebensbetrachtung
formowały
imotywowały,zdaniemOverbecka,charakterystyczneformywyrazu
chrześcijaństwa
historycznego,
takie
jak
przede
wszystkim
monastycyzm,którypróbowałucieleśniaćascetyczneideaływiary
chrześcijańskiej.
Overbeck
darzył
głębokim
szacunkiem
ten
niezmiernieważnywymiarchrześcijaństwa.
Choćjegoniekończącysięspórztradycjąchrześcijańskąmoże
wydawaćsięsporemraczejintelektualnym,Overbeck–mimoswej
podejrzliwościwobecidealizmufilozoficznego–pozostawałzawsze
wrażliwynazróżnicowaniemiędzy„religiąrealną”a„religią
intelektu”czy„abstrakcją”[24].Ktośmógłbytuzcałąpewnością
wyrazićpogląd,żecharakteristyljegosporuztradycjąchrześcijańską
uwiarygodniają
przypuszczenie,
iż
„człowiek
może
prawdę
ucieleśniać,aleniemożejejpoznać”(Yeats).Innymisłowy,nawetjeśli
pojęcieprawdyniemożeuzasadniaćsięsamo,toprzecieżwładza,jaką
„prawda”
zachowuje
nawet
nad
najbardziej
nieprzejednanym
sceptykiem(którywciążjejpotrzebujechoćbypoto,bymócwnią
powątpiewać),sugeruje,żemożebyćonarzeczywiście–przynajmniej
dopewnegostopnia–„wcielona”wludzkieżycie.
SpórOverbeckazchrześcijaństwem,jegoodmowaupraszczającego
utożsamieniagozpewnymabstrakcyjnymzespołemwierzeń,dowodzi
trafnościogólnejuwagiPeteraBrownanatematreligii,uczynionej
wstosunkudoświętegoAugustyna,że„jakośćsystemureligijnego
zależy[...]wmniejszymstopniuodspecyfikisamejdoktrynyniż
oddoboruproblemów,uważanychnajegogrunciezaważne–
obszarów
ludzkiego
doświadczenia,
na
których
koncentruje
onuwagę”[25].ChoćOverbecknieprzyjmowałzaprawdziwe
chrześcijańskiegoprzesłaniaozbawieniu,to–podobniejakAugustyn
iwistocienawetNietzsche–spoglądałprzecieżnachrześcijaństwo
przezpryzmatludzkiegocierpieniairozpaczy,ajego„prawdę”bądź
jejbrakosądzałnapodstawietego,wjakisposóbzajmowałosiętym
szerokim,wszechobecnym„obszaremdoświadczenialudzkiego”.
WtymsensieOverbeckawciążmożnapostrzegaćjakonależącego
dotradycji,którąodrzucił,azatem–rzekłbym–jakowciążważny
katalizatorszerszejrefleksjinadtejżetradycjisensemiprzyszłością.
