Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
KsięstwoWarszawskie(1807–1815)
Towarzystwanapolunaukiikulturycieszyłysięjednakogromnymuznaniem,
awejściedoelitarnegogronajegoczłonkówuznawanozaniemałyzaszczyt.
Pozasferąduchaiintelektuczęśćmieszkańcówzaborupruskiegomogła
odczuwaćzadowoleniezbardziejprozaicznychpowodów.Pokojowapolityka
Prussprawiła,żepo1795rokuziemianiezzaborupruskiegomogliwpełni
wykorzystaćdobrąkoniunkturęnazboże,którapojawiłasięwEuropieZachod-
niej.Łatwyzbytdużychilościzbożapowysokichcenachprzynosiłdochody
ipowodowałwzrostwartościmajątkówziemskich.Ichwłaścicielezyskali
dziękitemumożliwośćzaciąganiałatwodostępnych,wysokichkredytówpod
zastawhipoteki,zaproponowanychimprzezwładzepruskie
41
.Obfityprzypływ
Dgotowego”pieniądzawpływałnapodniesieniepoziomużyciaziemiaństwa
igwałtownegowzrostuwydatkówztymzwiązanych.Pobudzałkoniunkturę
narozmaiteusługi,takżeedukacyjne–większezasobyfinansoweumożliwiły
właścicielomziemskimłożenieznacznychsumnaedukacjędzieci,cowWarsza-
wieiwiększychmiastachspowodowałowzrostliczbymodnych,prowadzonych
częstoprzezcudzoziemcówprywatnychpensji,przygotowującychmłodzieżdo
wejściawwielkiświat.Znaczniewiększesumyszłyjednaknamniejszczytne
cele.Najłatwiejzauważalnymskutkiembajecznejkoniunkturybyła–jakzauwa-
żyłMagier–rozrzutnośćimodanaDwygórowanepaństwo”.Zniknąłgdzieś
ziemianinwzaniedbanymstroju,zajeżdżającydoWarszawyniemodnympowo-
zem:DPorządnymterazkoczem[ś]wjeżdżadohotelu,skontraktowanezboże
pomyślnieprzedaje.KażesobieuFuksalubinnegomodnegokrawcazrobićpół
tuzinafraków.OdLesslacukiernikazabierajednąidrugąpakęcukrówisoków
itd.,itd.”.Wdawnejstolicy,pogrążonejwstagnacjiprzezkilkapierwszych
porozbiorowychlat,pojawiłysięmodnehotelezrestauracjamioferującymi
wykwintnejedzeniezawygórowaneceny
42
.
Miastoponownie,choćnaskalęmniejsząniżprzedrozbiorami,stałosię
ośrodkiemżyciatowarzyskiego,wystawnychbalówikarnawałowychszaleństw,
przyciągającymzamożnychprowincjuszyispragnionązabawmłodzieżzezna-
komitychrodzin.Marzeniemwiększościznichbyłowejśćdokręgubywalców
najważniejszegoośrodkawarszawskiegoDwielkiegoświata”–rezydencjiksięcia
JózefaPoniatowskiegowpałacuPodBlachą.BratanekostatniegokrólaPolski,
byłydowódcaarmiikoronnejwwojnie1792rokuzRosjąiinsurekcyjnygene-
rał,w1803rokuprzekraczającyjuż40.rokżycia,uznawanybyłzauosobienie
kawalerskiejfantazji,elegancjiiwielkopańskiejrozrzutności–itopomimo
kłopotówfinansowych,którychprzysporzyłmuspadekpozmarłymStanisławie
Auguście.Poniatowski,choćnękanyprzeztrzystuprywatnychwierzycielistryja
41W
.Smoleński,Rządypruskienaziemiachpolskich…,s.216–217.
42A.Magier,EstetykamiastastołecznegoWarszawy,s.142–144.
