Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
BogusławŻyłko
tycznieodnoszącysiędostrukturalizmujęzykoznawczego–opierasięnakoncepcjian-
tropologicznieietyczniepojmowanegodialogu.
MonografięotwórczościFranciszkaRabelais’gooparłMichaiłBachtinnaswojej
filozofiikarnawału.Karnawałjestesencją„ludowejkulturyśmiechu”,znosiwszelkie
różnicestanoweihierarchie,angażujewswoje„akcje”całąspołeczność,wprowadza
ambiwalencjędowidzeniasprawtegoświata.Bezznajomościtego„światanaopak”,
bezowegozapomnianegojużkontekstuniesposóbzrozumiećdziełafrancuskiego
pisarza(aniwieluinnych).Analogicznewątkimożnaspotkaćrównieżwartykułach
Nikołaja,pisanychdlaparyskiego„Ogniwa”.
Takotowjednymznich,zatytułowanymSportispektakl,powracadoczasówuko-
chanejstarożytnejGrecji,którajestteżkolebkąeuropejskiegosportu.Zastanawiasię,
czysportwspółczesnywybrałraczejdrogęstarożytnegoRzymuiprzemieniłsię
w„igrzyska”,zpodziałemna„widzów”i„atletów”,czypozostałwiernygreckiemu
agonowi?Wybrałraczejrzymskicyrk,czyteżgreckąpalestrę?(onajestideałemdla
autoraartykułu).WdawnejGrecjiagonucieleśniałharmonięmiędzynaturąikulturą,
utwierdzał„realnośćciała”
15,właściwienieznałpodziałunawidzówiuczestników.To
wszystkopóźniejMichaiłodnajdywałwkarnawale.
RzutokanadrogiżycioweitwórczebraciBachtinów,którzyuformowalisięwdu-
żejmierzewewspólnymświecieidei,apotemmusielisięrozłączyćiwieśćosobne
życie,ukazuje,żepomimotegoodseparowaniaistniałapomiędzynimijakaśistotna
więź(niewynikającaprzecieżzewspólnegokodugenetycznego).Pamięćo„innym”
16
rzucałaznaczącocieńnawiększośćpoczynańzarównoMiszy,jakiKoli.
ʇʺ˄˭ːʺ
ɩor˙˖ˏʲʵɳˆˏˊo,Ǯɩ˕ʲ˘˪ˮɩʲˠ˘ˆˑ˩Ȅ
Запоследниедвадцатьлетзаметновозросинтерескисторическомуконтекстунаучно-
-философскоготворчестваМ.М.Бахтина.Носамыйближайшийконтекстигоризонтин-
теллектуальногостановленияМихаила–егостаршийбратНиколай–непривлекаетеще
должноговниманиябахтинологов.ВэтойстатьеговоритсяоботношенияхмеждуМихаи-
ломиНиколаемвсветемалоещеизученныхтекстовНиколая.Можнозаметить,чтоуже
встатьяхНиколаядвадцатыхгодоввстречаютсямысли,предвосхищающиеидеиМихаила,
нашедшиепозжесвоеотражениевкнигеоРабле.
15Н.Бахтин,Изжизниидей,s.133.
16OtejstroniebraterstwapiszeinteresującoG.Tihanow,MishaandKolia:Thinkingthe(Br)other[w:]
Bakhtin&HisIntellectualAmbience,Gdańsk:ed.B.Żyłko,2002.