Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tematykabułgarskawdzewętnastowecznejslawstycelteraturzerosyjskej
13
słowianofilskiej.Niedbałprzytymoprecyzjęiwiarygodnośćsądów.Wswymnaj-
ważniejszymdzielept.StarzyiwspółcześniBułgarzywichstosunkupolitycznym,et-
nograficznym,historycznymireligijnymdoRosjan(1829)przeczyłtezieotiurkskim
pochodzeniustarychBułgarówiszukałdlanichwspólnychkorzeniobyczajowychiję-
zykowychzRusami.Utożsamiałproto-BułgarówzrzekomosłowiańskimiBułgarami
nadwołżańskimi,którychnazywałWołgarami.Cimieliwzamierzchłychczasachobro-
nićRusówprzednajazdemGotów.Wielkorusowieobecni,Rosjanie,mająprzeto,we-
długWenelina,moralnyobowiązekwyzwoleniaBułgarówzniewolitureckiej
7.
Zwojnąrosyjsko-turecką1828rokuwiążąsięściśleszkiceIwanaP.Liprandiego
(1790–1880),oficeraarmiicarskiej.Zawierająonewiadomości,niezawsześcisłe,his-
toryczne,geograficzneietnograficznedotycząceBułgarii
8.Miałyonejednakrównież
pewienwpływnapozytywnąrecepcjętematykibułgarskiejwRosjidziewiętnasto-
wiecznej.
WsprawachbułgarskichgłoszabieraliwciągucałegowiekuXIXprzedewszyst-
kimslawiści-filologowierosyjscy.Pozostającwkontakciezrozwiniętymiośrodkami
slawistykieuropejskiej,dyskutującpodnoszonąwjejkręgachproblematykę,tłumacząc
dziełanajwybitniejszychslawistówzachodnioeuropejskich,przedewszystkimcze-
skich,operowaliwtymkręguwypracowanymikategoriamimetodologicznymi,poję-
ciamiiterminami.
Slawistykarosyjska,zajmującodpierwszejpołowywiekuXIXczołowemiejsce
wslawistyceświatowej,obokczeskiej,chorwackiejiniemieckiej,lwiączęśćuwagi
poświęcałajęzykowistaro-cerkiewno-słowiańskiemu,nazywanemuwówczasstarosło-
wiańskim,cerkiewnosłowiańskimlubstarobułgarskim,historiiorazkulturzebułgar-
skiej.Bułgarystykastanowiładlaniejzagadnienieodrębne;podejmowałaproblematy-
kębułgarystyczną,prowadzącrównocześnieobserwacjenadjęzykiemstaroruskim.
ZajednegozinicjatorówtegotypubadańnagruncierosyjskimuchodziAleksander
Wostokow(1781–1864).WswychRozważaniachnadjęzykiemstarosłowiańskimzro-
ku1820orazwGramatycejęzykacerkiewnosłowiańskiegoz1863podnosiłwielkąrolę
piśmiennictwacyrylometodejskiegowhistoriijęzykówsłowiańskich
9.
BodźcemdlarozwojubadańbułgarystycznychwRosjibyłyedycjezabytkówpi-
śmiennictwapołudniowosłowiańskiego,wtymstarobułgarskiego,podejmowane
przezwybitnychrosyjskichmiłośnikówstarożytnościsłowiańskich,atakżeuczo-
nych.Niewątpliwąinspiracjęnaukowąstanowiładlanichznajomośćpracslawistów
zachodnioeuropejskich,wtym–założycielafilologiisłowiańskiejJózefaDobrov-
skiego,wszczególności,wroku1825,przekładudziełapt.CyrillundMethod,der
SlavenApostel.Einhistorisch-kritischerVersuch,Prag1823,dokonanegoprzezMi-
7Древниеиныненешниеболгаревполитическом,народописном,историческомирелигиозномих
отношениикроссиянам.Историко-критическиеизысканияЮрияВенелина,Москва1829,1841;
Ю.Венелин,Озародышеновойболгарскойлитературы,Москва1838;Ю.Венелин,Охарактере
народныхпесенуславянзадунайских,Москва1835;Ю.Венелин,Озародышеновойболгарской
литературы,Москва1838;Ю.Венелин,Критическиеисследованияобисторииболгар,Москва
1849.Większośćztychpraczostałaprzetłumaczonanajęzykbułgarskiiwydanawlatachczterdziestych
orazsześćdziesiątychXIXw.
8Болгария.ИззаписокИ.П.Липранди,Москва1877.
9А.Востоков,Грамматикацерковно-славянскогоязыка,изложеннаяподревнейшимоногопись-
меннымпамятникам,Cанкт-Петербург1863.
