Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kulturalność
plują.Chybaże-aletojednostkoweprzypadki-trakturątojakoformę
szczególnejekspresji.PluciebowiemstałosięwdrugiejpołowieXXwie-
kuformąwyrażaniabuntuprzeciwkospołecznymkonwenansom.Związa-
nejesttozruchemkontrkultury,zsubkulturami,wkażdymraziedotyczy
tychmłodychludzi,którzykontestująstatusquo.Szokującebyłoijestna-
tomiastwyrażaniepluciemdezaprobatyprzezosobystarszewobectych,
którzytekonwenanseprzełamująlubtraktujątwórczo.FotografmodyJa-
nuszSobolewskiwspominascenęzulicy,którejbyłświadkiem:nSzedłem
kiedyśpopołudniuKrakowskimPrzedmieściem.Zobaczyłemtakąnobli-
wiewyglądającąpaniąimłodądziewczynęwmaksi.Kobietaodwróciła
się,popatrzyłanadziewczynęisplunęła.Pomyślałemsobie:cotoznaczy
potęgamody!Dlamnietobyłszok”(Pelka2007,165).
Podsumowując,spluwanieprzezwiekibyłotraktowanejakonormalna
czynność,chociażstopnioworosłalistaograniczeńcodotego,gdzie,kiedy
ijakmożnatorobić.WXXwiekustałosięzachowaniemniestosownym,
ewentualniewyrazembuntumłodychprzeciwzastanej,skostniałejichzda-
niem,kulturze,ale,cociekawe,równieżstarszych,manifestującychtak
niesmakwobecmłodzieżowychinnowacji,nbroniących”takkultury.
Grzecznośćniejestnaukąłatwąanimałą.
Niełatwą,bonienatymkończysię,jaknogą
Zręczniewierzgnąć,zuśmiechemwitaćladakogo;
Botakagrzecznośćmodna,zdamisiękupiecka,
Aleniestaropolska,aniteższlachecka.
36
Sędziaprzeciwstawiapoczciwąstaropolskączyszlacheckągrzeczność
tejkupieckiej,jakbypraktykowanejnapokaz,interesownie.Kupiectwo
odgrywałowielkąrolęwIRzeczypospolitej.WtedyPolskanazywanabyła
nspichlerzemEuropy”zasprawąeksportupolskiegozboża.Alekupiectwo
tworzyłorównieżkonkurencyjnywobecszlacheckiegomodelżycia,zwią-
zanyzHanzą(zniemieckiegoHanse-gromada).Gdańsk,Słupsk,Szcze-
cin,ElblągczyKrólewieciponadstoinnychmiastpółnocnejEuropy,
równieżnieportowych,jakKraków,ToruńiWrocław,należałodomiędzy-
narodowegostowarzyszeniakupieckiego-LigiHanzeatyckiej.Podstawą
jejistnieniabyławspólnaorganizacjahandlu,aleztejtrwającejkilkaset
latwspólnotyinteresównarodziłasięodrębna,ponadnarodowakultura,
wiążącawartościestetyczneispołeczne.PodobnaarchitekturaGdańska,
Rygi,Kopenhagi,KoloniiczyBrugii,znajbardziejcharakterystycznym
elementem-wąskąkamienicą,nazwanąpóźnejhanzeatycką,podobne
sposobymeblowania,malowania,ubieraniasiębyłytylkozewnętrznymi
