Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
P
oczątkirasizmu
11
czasieprzyjmowałaznakomitawiększośćuczonychzajmującychsiębiolo-
gią,zLamarckiemiDarwinemwłącznie.Stałasięwistocieteoriąparadyg-
matyczną,unowocześnianąjedyniecojakiśczasnapoziomiestosowanych
wniejpojęć.ItakMaupertuiswXVIIIwiekuzaadoptowałdochemiiswo-
jejepokii,miastpisaćohumorach,dowodził,żeposzczególneczęściciała
wysyłajądoorganówrodnychspecjalnecząstki(éléments).UBuffonabędąto
cząsteczkiorganiczne(moléculesorganiques),będącepodstawowymicząst-
kamiwymyślonejprzezeńnmateriiorganicznej”.Darwinwprowadzikolejne
pojęcie:gemmuli.Niezależniejednakodużywanejterminologii,sammecha-
nizmdziedziczeniacechwrodzonychinabytychpozostaniezawszetakisam.
Dlategoniemawielkiegosensuopisywaćtuszczegółowejewolucjitejteorii
naprzestrzenidziejów,zwłaszczażefrancuskihistorykAndréPichotdoliczył
siędziewięćdziesięciu,znaczącychdlahistoriibiologii,przyrodników,któ-
rzywokresiemiędzyVwiekiemp.n.e.aXIXwiekiemn.e.rozwijaliwjakiś
sposóbhipokratejskąteoriędziedziczenia
2
.
Wtymmiejscuwartomożejużterazzaznaczyć,żepopierwsze:rozpo-
wszechnionalegenda,jakobytoLamarckbyłtwórcąteoriidziedziczności
cechnabytych,jestniezgodnazprawdą.Lamarckwogóleniezaproponował
żadnejteoriidziedziczenia.Poprostuprzejąłteorię,którawjegoczasachbyła
najbardziejznanainiemalpowszechnieakceptowana.Podrugie,iznowu
wbrewlegendzie:międzyLamarckiemaDarwinemniebyłożadnejróżnicy
wkwestiiprzyjmowanejprzeznichteoriidziedziczenia.Obydwajakceptowa-
lidziedzicznośćcechnabytychiobydwajmieścilisięwparadygmaciehipo-
kratejskim.Opozycjapojawiłasiędopieromiędzyneolamarkistami,którzy
pozostaliwiernistarejteorii,aneodarwinistami,którzyzaadaptowalidarwi-
nowskąwersjęteoriiewolucjidoodkryćwspółczesnejgenetyki,acozatym
idzie-musieliodrzucićdarwinowskąteoriędziedziczenia.
Arystoteles
BliskojednatrzeciadziełArystotelesa,którezachowałysiędonaszychcza-
sów,traktujeobiologii,ztymżebyłaonazależnaodjegosystemufizyki
imetafizyki.Tezaśzostałyskonstruowanenapojęciachmateriiiformy.Ma-
teriastanowiłauniwersalnybudulec,zktóregozostałyzbudowanewszystkie
byty.Pozbawionabyłajednakjakichkolwiekcechwłasnych.Możnapowie-
dzieć,żebyłanieskończenieelastyczna.Dopasowywałasiędoformy,którą
2
Por.AndréPichot,Histoiredelanotiondegène,Paryż1999,s.16.Pichotdodaje
nadto,żehipokratejskihumor,pełniącyworganizmierolęnośnikainformacji,był
równieżpraprzodkiemwspółczesnegopojęciagenu.