Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Rozdział1.Pojęcie,zakładaneskutkiiprzebiegpierwszejfazyliberalizacjisektorów…
działającychwtychsektorachprzedsiębiorstw,którewwielukrajachbyłyjakąś
formąpublicznejwłasności12.Faktniekwestionowaniazasadnościtegomodelu,
niejakozzałożeniawykluczającegoaktywnąrolęsiłrynkowych,opierałsiędwóch
filarach,którestanowiłyjegoteoretyczneuzasadnienie,znanewliteraturzeprzed-
miotujakoteoriaregulacjiopartejnainteresiepublicznym(publicinteresttheoryof
regulation).
Pierwszyfilaropierałsięnasolidnejargumentacjiodwołującejsiędoznanej
wteoriimikroekonomiikoncepcjiułomności(zawodności)rynku(marketfailure).
Koncepcjatauzasadniałaniezdolnośćrynkudoosiąganiaekonomicznieefektyw-
nychlubspołeczniepożądanychrozwiązańwprzypadkuwystąpieniaktórejśzform
tejułomności.Wrozważanymtuprzypadkuzawodnośćtawynikałaz:
a)
przypisywaniaprocesomdostarczaniaenergiielektrycznejcechmonopolunatu-
ralnego,któregowystępowanieoznacza,żewarunkiemminimalizacjijednost-
kowegokosztujestistnienietylkojednegodostawcy
,
b)
przypisywaniaenergiielektrycznejstatusudobraostrategicznymznaczeniu,
azatemzbytważnego,abyojegopodażydecydowałysiłyrynkowe,
c)
traktowaniategodobrawkategoriachużytecznościpublicznej
13,cooznaczało
wymógjegopowszechnejdostępności,któregospełnieniewydawałosięnie-
możliwewwarunkach,kiedydecyzjedotyczącerozmiarupodaży
,standardu
icentegorodzajudóbrbyłybyzdeterminowanerachunkiemopłacalnościmikro-
ekonomicznej,podporządkowanymmaksymalizacjizyskudostawcy
.
Drugimfilarembyłozałożeniedotyczącegenezyicharakteruregulacjipublicz-
nej.Chodziłotumianowicieoto,żepojawieniesięregulacjitraktowanojakowynik
uzasadnionejreakcjiwsytuacji,gdystwierdzonoistnienieprzesłanekpowodują-
cychniezdolnośćrynkudodziałaniazgodniezkryteriumefektywnościekonomicz-
nejutożsamianymzkryteriuminteresupublicznego.Tegorodzajuzałożenieozna-
czałowięc,żeregulacjapublicznamiałabyćefektywnymsubstytutemsamoregula-
cjirynkowej.Kryłosięzatymprzekonanie,żeregulacjaniepociągazasobąznaczą-
cychkosztówwpostacinaprzykładwywołanychjejstosowaniemnieefektywności
regulowanychprzedsiębiorstw.Później,wrazznarastaniemświadomościolicz-
nychzawodnościachpraktykiregulacyjnej,złagodzonotozałożenie,przyjmując,że
regulacjamożerównieżpowodowaćpewnekoszty
,alejeślitegorodzajukosztysię
pojawią,toitaksąoneniższeniżkosztyjejbraku.Wtymdrugimprzypadkuuwa-
żanozatem,niejakoapriori,żeciężarnegatywnychskutkówniedoskonałościrynku
(nadużywaniepozycjimonopolistycznej)jestznaczniewyższyniżnegatywnekon-
sekwencjeniedoskonałościregulacji14.
negoigazownictwa)autorprzyrównałrozpoczęcieprocesuichliberalizacjidopostawienia
nnagłowie”tradycyjnegomodelu,naktórymopierałosięfunkcjonowanieobusektorów.
12IstotnymiwyjątkamibyłytutajStanyZjednoczone,NiemcyorazJaponia.
13Szerzejorozumieniuużytecznościpublicznejwodniesieniudosektorówsieciowychnp.w:
Bobińska(2000,s.34id.).
14Szerzejoregulacjiwtradycyjnymmodeluznaleźćmożnanaprzykładwdrugimrozdziale
pracyBonbrighta,DanielsenaiKamerschena(1988).Wartotupodkreślić,żeBonbrightnależał
