Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
1.Zaryshistoriirozwojulin
wartościpojedynczegozgnioturównej20%.ElementynowościwpatencieHorsfalla
naprocesciągnieniadrutówzostałybardzodobrzezastrzeżone.Patentbyłprawie
niemożliwydoobejścia,takżedodzisiajprocestenwhutnictwiestalijestznany
jakoprocespatentowania.Dziękitemuprocesowimożliwebyłowykonaniedrutów
owytrzymałościjednostkowejprzekraczającej1000MPa,cozkoleizaowocowało
wzrostemwytrzymałościlinstalowychprzyzachowaniuichniewielkiejśrednicy.
Procesyprodukcjidrutówlinowychsąciągleulepszaneidochwiliobecnejnie
malepszegomateriałunanieniżstalwęglowazwykłejjakości.Rozwojowiproduk-
cjilinstalowychsprzyjałoteżzawansowanietechnologiimaszynowychdoprodukcji
linwłókiennych,główniewAnglii.Wprowadzeniedrutówstalowychjakomateriału
nalinybardzoszybkoprzełożyłosięnarozwójtegosegmentumaszynowego.Opraco-
wanodwapodstawowetypymaszyn:
maszynywrzecionowedoprodukcjilinomałychśrednicachlubdowykony-
waniasplotekdlalinowiększychśrednicach(AndrewSmith,rys.1.32);
maszynykaruzelowedoprodukcjilinowiększychgabarytachzwcześniejwy-
konanychsplotek(skonstruowałjewynalazcamechanicznegokrosnaz1785r.
EdmundCartwight,1743-1823,rys.1.33).
Wczasach,wktórychopracowanoprodukcjędrutówlinowych,znanojużsposób
zabezpieczaniastaliprzedkorozjąmetodąpokrywaniacynkiem(Zn).Byłatotzw.
metodaogniowa,wktórejmetalowyelementzanurzanowkąpielizroztopionego
cynkuotemperaturzeponad4200C.Drutwcześniejbyłrozgrzewanywkąpieli
ciekłegoołowiu(Pb)otemperaturzeponad3300C.Metodatabyłajednakwtam-
tychczasachniewydajnaidroga.Problemtaniegozabezpieczeniaantykorozyjnego
stalowychdrutówlinowychzostałrozwiązanywrazzwynalazkiemBrugnotelliego
z1805r.Opracowałontechnologiępokrywaniagalwanicznegopowierzchnimetali
cynkiemwmetodzieelektrolitycznej,wktórejwspecjalnejkąpielijonycynkusą
przenoszonezanodywpostacipłytywykonanejzcynkunakatodę-czylinadrut
linowy.Cienkawarstwacynkuosadzonanapowierzchnidrutuutleniasię,wytwa-
rzająctlenkowąwarstwępasywnąodpornąnadalszeutlenianie.Obiemetodycyn-
kowaniadrutu,elektrolitycznaiogniowa,sąstosowanerównieżobecnie.Technolo-
giacynkowaniaelektrolitycznegobyłatakskuteczna,żepowynalezieniuw1865r.
drutukolczastegozupełniezmieniłagospodarkęhodowlanąistosunkiwłasnościowe
wzachodnichstanachUSA,dającmożliwośćtaniegoogradzaniarozległychfarm.
JednocześniewtymokresierozpocząłsięwUSAtzw.boomnaftowy.Skutkiem
byłowprowadzeniedogospodarkiwieluproduktówropopochodnych,wtymsma-
rów.Opracowanewtamtymokresiemetodycynkowaniadrutów,ogniowaigalwa-
niczna,orazsmaryropopochodnesąstosowanewprzemyśleliniarskimrównież
obecnie.