Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Temporisiniquitasatqueinvidiarecessit,ut,quodintemporemalifuit,nihilobsit,quod
incausabonifuit,prosit.
[Ustąpiłyniedogodnościinienawiści,budzoneprzezczas,tak,żecowczasiebyłozłego,
nieszkodzi,acobyłodobregowsprawie,pomaga].
RozdziałI.KLEKOTORLI.
Wsierpniur.1611gwarnobyłonawszystkichplacachiulicach
Wilna.Tłumymieszczaniżydówwyległyzdomów,porzuciwszy
swojekamienice,warsztaty,kramikiibarłogi.Ludzierozprawiali
wzburzonemigłosami,wymachiwalirękami,mówiącjednocześnie
inikogozosobnaniesłuchając.
Niewiastyidzieciwytykałygłowyzokienipatrzyłyzciekawością.
Nabocznych,biegnącychkukatedrzeulicachciągnęłysiędługierzędy
karocpańskich,wózków,karabonów,koniosiodłanych.Tutajztakim
samymzapałemszedłrozhoworpomiędzyhajdukamiipachołkami,
noszącymibarwyswoichpanów.
Przedkatedrązgromadziłasięniemalcałaszlachtalitewska
dumna,milczącaibitna.Nikogo,zdawałosię,niezbrakłotu:
Radziwiłłowieróżnychgniazd,Tyszkiewiczowie,Pacowiemożni,
zazdrośniowpływynasejmieWańkowiczowie,kniaziowie
GiedroyciowieiGedyminowie,odwielkichwładcówlitewskichród
swójprowadzący,azanimipomniejsi,aczwdziejachLitwy
iKoronyznamienici,staliwoczekiwaniuspokojnem.
Tużobokstłoczyłasięszlachtabiałoruskaiinflancka,która
doWilnaumyślniezjechała.PanowiezpodWitebskaiDynaburga
wieńcemotoczyliwielkiegokanclerzalitewskiego,panaLwaSapiehę.
Troskainiepewnośćzamroczyłaobliczarycerzy,chociażkażden
znichwróżnych,ciężkichpotrzebachbywał,bonanich,jak
natwardejosełcenieostrzyli,inotępiliiłamalimieczeTurcy,Tatarzy,
Wołosi,KozacyiSzwedzi.
Teniówzrycerzycoraztogłowęzadzierał,patrzącponadtłumy
szlachty,iwyglądałkogośniecierpliwym,zatrwożonymwzrokiem.
WszystkieoczyskierowanebyływstronęOstrejBramy.Dolatywało
stamtądwycieciżbyludzkiej,przeszywanenibyświszczącymciosem
szablizgrzytliwemgraniempiszczałek.
Wpobliżugłównychpodwoikatedry,tużprzySapiehachstanęło
nielicznegronopanów,snać,dopierozdalekaprzybyłych,
bozakurzonychizdradzającychśladynieprzespanejnocyitrudów
podróży.
Najstarszysiwy,leczkrzepkiszlachcic,wczerwonykontusz
przyodziany,cochwilapodnosiłnasąsiadaoczy,czekając,żetencoś