Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AndrzejZieniewicz
UniwersytetWarszawski
ORCID:0000-0003-3918-2748
Nauczaniekulturyipragnienieopowieści
Kulturawkontakcieikulturawmuzeum
Gdybyprzyjrzećsięnajbardziejrudymentarnemukłopotowiglottodydaktyka
zproblememopisywanymzwyklejakonauczaniekultury,toówrudymen-
tarnykłopotdałobysiępewnieująćjakobiegunoweprzeciwieństwokul-
turywkontakcieorazkulturywmuzeum.Tadrugato-przywszystkich
zastrzeżeniachowielkimznaczeniumuzeówdlagromadzeniaiprzechowy-
waniaskarbównarodowegodziedzictwa-przedewszystkimwizjaliteratury
(uprośćmyrzeczdopiśmiennictwa)jakoszereguwspaniałychutworów
splecionycherudycjąinawiązaniami,gdzieSłowackiodnosisiędoMickie-
wicza,atendoKochanowskiego.TakaimaginacjaarcydziełuczenieDgadają-
cychzesobą”,którejnieznosiłGombrowicz,znajdujeprześwietnąparodię
wprzedstawieniuksięgozbioruGonzalawTrans-Atlantyku
1
.Półkiuginające
sięodkosztownieoprawionychtomów,aówdziestertyzwalonychnakupę
ksiąg,niemieszczącychsięjużwżadnychszafach,wśródkurzuimyszy
nadgryzającychpółskórkoweokładki,igrzebiącywnichniemrawiczytacze
(bonie-czytelnicy),opłaceniprzezGonzaladrobnymipieniędzmi,byktoś
jednakcośczytałalboprzynajmniejudawał,żeczyta,inadałksięgozbiorowi
choćbypozórżycia.Obrazbrutalny,aleprzecieżodnoszącysiędokwestii
podstawowej.Dotejsamej,którąprzywołujeRóżewiczwpoemacieTajemnica
wiersza
2
.TargiksiążkiweFrankfurcienadMenem.Milionytomów,20tys.
autorów,akażdyzpretensjądoNobla,każdypragnącykrytyki,oceny,sławy,
znaczenia,wszyscydyskutują,pijąwódkę,jedząkanapkizłososiem,Szym-
borskaobokMiłosza,RóżewiczobokKołakowskiego-otobibliotekaGonzala
wwersjisuperkomercyjnejimerkantylnierealistycznej.TyleżeGombrowicz
dostrzegazapchanepółkiistertypowalanemysimiodchodamijakomiejsce
1Zob.W
.Gombrowicz,Trans-Atlantyk,Kraków1986[1953],s.83.
2T.Różewicz,Tajemnicawiersza,w:tegoż,Nożykprofesora,Wrocław2001,s.36-39.
