Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AndrzejZieniewicz,Nauczaniekulturyipragnienieopowieści
19
oDzmącenie”wedleformułyCliffordaGeertza
8
,ileosamopragnieniewejścia
wdialog,dlaktóregoowegatunkisątylkostylamidyskursu;możnajemieszać
iprzekształcać9,liczysięintencjakomunikacyjna.Myślę,idąctuzresztąza
intuicjamiwielubadaczyliteraturynajnowszej
10
,owysiłkachpodejmowanych
przezautorów,byzmniejszyćodległość(amożezasypaćprzepaść)między
wysokąsztukąacodziennością.Mieszaćelegancjęstyluztym,conajbardziej
potoczne,operęześpiewkązprzedmieścia,wyrafinowanąliterackośćzeslan-
giem.Iśćniezgórywdół,alewpoprzekkulturowychhierarchii.Zarówno
JerzyPilch,jakiDorotaMasłowska,MichałWitkowskiczyJarosławMarek
Rymkiewiczmogąbyćczytelnymiprzykładami.Czytosięzawsze,czasem,
rzadko(niepotrzebneskreślić)udaje-toinnasprawa,alenapewnojest
ruchemkudoświadczeniu,kuautentykowi,którynieczęstoprzecieżsłucha
regułstyluwysokiego,anajchętniejjeparodiujelubłamie.
Itenruch,czerpiącyenergięzsamegopragnieniaopowieści(zesztuki
storytelling,zchęcibyciawkontakcie),przybieranajczęściejtrzypostacie
iprzejawiasię(bezróżnicy)wewszystkichodmianachwypowiedzipisarskiej.
Słowoplusobraz
Pierwsząztychpostacijestdążeniedozmianydystansumiędzypiśmiennoś-
ciąamedialnością.Niesłowozamiastobrazu,alesłowoplusobraz-oto
receptanawspółczesnymedialnyreportaż,naksiążkiwspomnieniowe,na
tekstywyprowadzanezopisufotografii(MercedesBenz.ZlistówdoHrabala
PawłaHuellego,poezjaJuliiHartwig),naróżnesposobyupowieściowienia
dokumentualboszukaniaśrodkównaDdokumentowanie”powieści(budowa
sylw,quasi-pamiętników,prawdziwenazwiskapostaciitp.).Niesłowomające
zastąpićprzedstawienie,alejakbyfotografia(film,telewizja,internet)jako
przedstawienie,októrymliteraturapamięta.Wiejuż,żeistniejewraz
zprzekazemmedialnym(niezamiast,nieprzeciw,nieobok),iodnosisię
doń.WksiążceŚpiewajogrodyHuelleumieszczanaokładcezdjęciedziew-
czynyjadącejposopockimmolonarowerze,anawklejcerysunekpiórkiem
przedstawiającytwarzbohaterki11.LeczczytoDnaprawdę”bohaterka?Nie,
botajestprzecieżzmyślona.Alepięknezdjęcierowerzystkialbodelikatny
szkic-portretprzydająopowiadaniuautentyzmu,zaspokajająnaszepragnienie
opowieści.PodobnieczyniRóżewiczwpoemacieNożykprofesora.Nietylko
8Zob.C.Geertz,Ogatunkachzmąconych.Nowekonfiguracjemyślispołecznej,tłum.Z.Łapiń-
ski,w:Postmodernizm.Antologiaprzekładów,red.R.Nycz,Kraków1997,s.232.
9Zob.S.Balbus,Zagładagatunków,DTekstyDrugie”1999,nr6(59),s.25-39.
10Zob.zwłaszcza:Międzysztukąacodziennością.Wstronęnowejsyntezy(1),red.M.Hopfin-
ger,Z.Ziątek,T
.Żukowski,Warszawa2016.
11P
.Huelle,Śpiewajogrody,Kraków2014.
