Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
IzabellaBukraba-Rylska
Murzyn-Kupisz2010).Nawszystkietezagadnieniawartozwrócićuwagę,podej-
mująctematdoświadczaniadziedzictwakulturowegoprzezmieszkańcówwsi,ale
najważniejszymproblememwydajesięsformułowanietakiej(przydatnejwrozwa-
żaniachteoretycznychidającejsięzoperacjonalizowaćnapotrzebybadańempi-
rycznych)definicjidziedzictwakulturowego(wtym-niematerialnego),któranie-
zależnieodokreśleńinstytucjonalnychpokazywałabyzjednejstronyjegoodmien-
nośćwzględempojęćużywanychwcześniejwliteraturzeprzedmiotu,azdrugiej-
wychodziłanaprzeciwaktualnymtendencjomwhumanistycepolskiejiświatowej,
zmierzającymdoposzerzeniazakresuzjawiskbranychpoduwagęwanalizowaniu
problematykikultury.
Takimwłaśniewątkiemcorazczęściejskupiającymnasobieuwagębadaczysta-
jesięwostatnichlatachkategoriadoświadczenia.Upatrujesięwniejszansynapeł-
niejszeogarnięciekulturowychispołecznychdoznańczłowieka(wkluczowejdla
tradycyjnejhumanistykikategoriirozumienia,zawężanejdosferypoznawczej),
atakżenaodzyskaniepewnychjakościżycia-współcześnieutraconychiprzytło-
czonychnadmiareminterpretacji(Sontag2012).Chociażpojęciadoświadczenia
używanojużwcześniej,tojednakjegonowymrysem-wstosunkudoujęćdo-
tychczasowych-mabyćprzejścieodzainteresowaniakwestiamiwyłącznieświa-
domościowymidouwzględnianiaszerszegozakresuzjawisk,awięctakżetego,co
emocjonalneicielesne(Wolska2012).Wartozatemrozważyćmożliwośćzasto-
sowaniategonowegoiekspansywnegopojęciadosferykulturywsi,azwłaszcza
doobszaru,któryokreślasiędziśmianemjejdziedzictwakulturowego.Przema-
wiajązatymnietylkowzglądnakolejnąmodęnaukową,lecztakżepoważniejsze
racje,m.in.brzmiącebardzoaktualnieprzesłanki,którychmożnasiędopatrzyć
wdorobkupoprzedników,jakrównieżobecnykształtrzeczywistościkulturowej
obserwowanywspołecznościachwiejskich(np.Stanizróżnicowaniekulturywsi
imałychmiastwPolscepodred.I.Bukraby-RylskiejiW
.Burszty,wyd.w2011r.)
sugerujący,żeodbiórkulturypolegatamczęstonienarozumieniuprzekazu,lecz
najegozmysłowymodbiorze.Wymagaćtojednakbędzie,popierwsze,przypo-
mnienianajważniejszychsposobówbadaniakulturywsiwprzeszłości,anastępnie
-nakreśleniagłównychwyzwańwiązanychzproblemamipodejmowanymiwob-
szarzewspółczesnejhumanistyki.Tęzaśwcorazwiększymstopniucechujeodwo-
ływaniesiędoinspiracjineonaturalistycznych(Bachmann-Medick2012)ineoma-
terialistycznych(Domańska2010),awięctakich,którezdecydowaniekwestionują
tradycyjnykształtdyscypliny.
1010Socjologiakulturywobecrzeczywistościkulturowej
PrzeglądnajważniejszychkierunkówwprowadzonychwPolscebadaniachpo-
wojennejrzeczywistościkulturowejpozwalatwierdzić,żebyłaonaanalizowana
wkategoriachsilnieuzależnionychodobowiązującejwówczasideologiiorazre-
alizowanegozgodniezpriorytetamiustrojowymikształturzeczywistości(Milcza-
rek1997).WokresiePRL-upodogólnymhasłemdemokratyzacjiposługiwanosię
