Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
potencjalnychczytelników.Schematypoznawcze,októrychtumowa,
sąprzytymtylkoiwyłączniejednązkluczowychsferjęzykowo-kultu-
rowegolangue11.Mechanizmyporządkowaniaświata,naktórychpod-
stawieprzetransformowanoświatpostrzeganywświatprzedstawiony
popularnychtekstówmedialnych—wsensiewyłonieniaodpowied-
nichnfaktów”irelacjiprzyczynowo-skutkowychzachodzącychmiędzy
nimi—musząprzynajmniejpoczęściodpowiadaćstrategiompo-
znawczymtypowymdlapotencjalnegomasowegoczytelnikanaplanie
jegopotocznejcodzienności.Masowyodbiorcajestwtymrozumieniu
wykonawcąokreślonejwładzynadstylem,kompozycjąiświatami
przedstawionyminbulwarówki”,podobniejaknosicielfolkloru—nad
światamiprzedstawionymiwłasnejtwórczościsłownej.Jestzatem
jednymzeznaczącychczynników—choćnapewnoniejedynym—
kształtującychdyskursykulturymasowej.Popularnetekstymedialne,
naprzykładtelewizyjneiradiowe,odznaczająsięponadtorelatywną
efemerycznością(SULIMA2005b);dotyczytorównieżartykułówpraso-
wych.Gazeta,wprzeciwieństwiedoksiążki,niejestprzeznaczonado
archiwizowania.Sensacyjnyartykułpojawiasiętutajiznika,podob-
niejaknaprzykładpogłoskaczyplotka.
Wzwiązkuzpróbamiokreślaniafolkloruwartoprzypomnieć,że
P.BogatyriewiR.Jakobsonzakładająistnieniepośrednich,przejścio-
wychstrefmiędzyfolkloremsłownym(jakotwórczościązbiorową)
aresztątekstów(jakotwórczościąindywidualną).Zjednejstrony
przyjmują,żemiędzyfolkloremaliteraturą,którajestzbliżonado
folkloruzewzględunawyraźnąfunkcjępoetycką,istniejewieleprzy-
padkówpośrednich(BOGATYRIEW,JAKOBSON1973:37).Zdrugiejstrony
zauważają,żeniemożetoprowadzićdokwestionowaniazasadności
rozróżnieniamiędzyfolkloremaresztątekstów:nMiędzydwomado-
wolnymi,sąsiadującymizesobądziedzinamikulturyzawszeznajdują
sięstrefypośrednieiprzejściowe.Okolicznośćtanieuprawniajednak
donegacjiistnieniadwóchodrębnychzakresówipodważaniaprzydat-
nościichrozgraniczenia”(BOGATYRIEW,JAKOBSON1973:40—41).Potocz-
nośćtekstuwsensiejegopowtarzalnościikonwencjonalności(sy-
stemowegocharakteru)jest,oczywiście,kwestiąstopniaimiary,
podobniejakpełnionaprzeztekstfunkcjapoetycka.Nieoznaczato
11nPrzedewszystkimmożnabywyodrębnićscenariuszemaksymalne,czyliprefa-
brykatyfabuł:takimiscenariuszamibyłybystandardoweschematyseryjnejpowieści
kryminalnejlubzespołybaśni,wktórychpowtarzająsięzawszetesamefunkcje
(wznaczeniuProppowskim)wtejsamejkolejności;scenariuszetakiebyłybywistocie
regułamigatunku—podobnymidotych,jakieprzewidują»prawidłową«organizację
spektakluvarétéwTV,wktóregoskładmusząwchodzićpewneskładnikiwustalo-
nejkolejności[ł]”(ECO1994:119).
28
