Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Kategoriebóstwpanteonutybetańskiego
ślanesązbiorczymmianemszkółnowych[tantr;tłumaczeń]-
sarma(tyb.sar-ma).Należątutrzygłównetradycje:kagjü(bka’-
-brgyud),sakja(sa-skya)ikadam(bka’-gdams),późniejszage-
lug(dge-lugs),którerozgałęziłysięjeszczenapomniejszeszkoły.
Tybetańczycywyróżniajątrzyzasadniczenurtyreligijne
wswoimkraju:boskądharmę(lha-chos)albodharmęwewnętrz-
ną(nang-chos),czylibuddyzm,dharmębönu(bon-chos)oraz
dharmęludzi(mi-chos)-wierzenialudowe20.
Kultstrażnikówuznawanychprzezbuddystówzanienawró-
conychoficjalniewystępujewyłączniewreligiiludowej21.Więk-
szośćsansarycznychstrażnikównawróconych(jakpopularne
bóstwoPehar22,strażnikpierwszejbuddyjskiejświątyniwTy-
becie)uznawanajestprzezwszystkietradycjebuddyzmutybe-
tańskiego;tylkonielicznistrażnicysansarycznisązwiązaniwy-
łączniezkonkretnątradycją23.Strażnicyniesansaryczni-znie-
licznymi,wspomnianymiwdalszejczęścirozdziału,wyjątkami
-sąuznawanizatakowychprzezcałybuddyzmtybetański,ale
niewszyscyzostaliobjęcikultemwkażdejztradycji.Strażni-
kówbönubuddyściuważajązabóstwasansarycznenawrócone
bądźnienawrócone.
1.2.GENEZAIKLASYFIKCJASTRAŻNIKÓW
SANSARYCZNYCH
Doktrynabuddyzmutybetańskiegowchłonęłaelementy
wcześniejszychwierzeńTybetańczyków:niezliczonegeniiloci,
20
JohnPowers,IntroductiontoTibetanBuddhism,SnowLion,Ithaca-New
York1995,s.431.
21
OkreślenietoprzyjmujęzaG.Tuccim(zob.jegoTheReligionsofTibet,
tłum.G.Samuel,UniversityofCaliforniaPress,Berkeley-LosAnge-
les1980,s.163-212);innybadacztegozjawiska,profesorCollègede
France,RolfA.Stein,zwiejeDreligiąbeznazwy”.
22
Najegotematzob.TheCollectedWorksofRa-gaA-sya,PemaLodoe
TibetanSociety,Bir1975,t.VII,s.157-202.
23
PrzykłademtakiegobóstwajestDordzieSiugden(rdo-rjeshugs-ldan)-
związanyztradycjamigelugisakja.Statusowegobóstwazrodził
wostatnichwiekachkontrowersje,powodującerozłamwobrębietych
tradycji.
